جراحی سنگ کیسه صفرا

سنگ کیسه صفرا: تشخیص و درمان کامل

کیسه صفرا از اندام‌های داخلی بدن است که که مایعی به نام صفرا تولید می‌کند و در خود نگه می‌دارد. وقتی این مایع سفت می‌شود و به رسوب یا توده سختی تبدیل می‌شود با نام سنگ کیسه صفرا شناخته می‌شود.

اندازه این سنگ‌ها ممکن است ریز تا درشت باشند و مشکلاتی را برای سلامتی فرد ایجاد کنند. به همین دلیل تصمیم گرفتیم در این مطلب اطلاعات کامل و دقیقی درباره سنگ کیسه صفرا، راه‌های تشخیص و درمان آن در اختیار شما قرار دهیم. توصیه می‌کنیم تا انتهای این مقاله با ما همراه بمانید.

سنگ کیسه صفرا چیست؟

سنگ‌های کیسه صفرا تجمعات سختی هستند که درون کیسه صفرا شکل می‌گیرند.کیسه صفرا اندامی کوچک و گلابی‌شکل است که زیر کبد قرار دارد و نقش آن ذخیره و ترشح صفرا برای کمک به هضم چربی‌هاست.

سنگ‌های کیسه صفرا که به شکل توده‌های سخت داخل کیسه صفرا هستند، از کلسترول یا رنگدانه‌های صفراوی تشکیل می‌شوند و می‌توانند باعث مشکلاتی مانند دردهای شدید شکمی، التهاب، یا انسداد مجاری صفراوی شوند.

علت ایجاد سنگ صفرا چیست؟

سنگ صفرا یا سنگ کیسه صفرا به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود که شامل موارد زیر است:

صفرا کلسترول بالایی دارد

در صورتی که صفرا حاوی مقادیر بالایی کلسترول باشد، موجب تشکیل سنگ می‌شود.

صفرا بیلی روبین زیادی دارد

عامل دیگری که باعث تشکیل سنگ می‌شود وجود بیلی‌روبین در ترکیبات غیر طبیعی صفراست.

کیسه صفرا شما به درستی تخلیه نمی‌شود

اگر کیسه صفرا به طور کامل و منظم تخلیه نشود، ممکن است مواد در آن تجمع پیدا کنند و به سنگ تبدیل شوند.

کمبود نمک صفراوی باعث تشکیل سنگ می‌شود.

نمک‌های صفراوی به حل کردن کلسترول کمک می‌کنند. اگر این نمک‌ها به مقدار کافی وجود نداشته باشند، ممکن است کلسترول به شکل سنگ‌های صفراوی دربیاید.

نوع رژیم غذایی

رژیم‌های غذایی پرچرب و کم‌فیبر موجب تشکیل سنگ‌های صفراوی می‌شوند. همچنین چاقی و دیابت هم بر تشکیل سنگ در کیسه صفرا تاثیر دارند.

به جز مواردی که بیان کردیم سابقه خانوادگی و برخی از اختلالات متابولیک هم خطر ایجاد سنگ کیسه صفرا را افزایش می‌دهند.

سایز سنگ کیسه صفرا چقدر است؟

سنگ‌هایی که داخل کیسه صفرا تشکیل می‌شوند اندازه شن ریزه یا بزرگ هستند. برخی از این سنگ‌ها ممکن است رشد کنند و مواد اضافی را به خود جذب کنند و به اندازه یک توپ گلف شوند.

البته لازم است بدانید مشکلات و عارضه‌هایی که سنگ‌های ریز کیسه صفرا ایجاد می‌کنند بیشتر از سنگ‌های درشت است. زیرا سنگ‌های ریز قابلیت جابه‌جایی دارند و می‌توانند به جای اینکه در جای خود باقی بمانند، حرکت کنند و موجب ایجاد مسدودیت داخلی شوند.
بنابراین سنگ کیسه صفرا بزرگ قابلیت جابه‌جا شدن و دفع را ندارد و احتمال اینکه از جای خود حرکت کند و از مسیرهای صفراوی خارج شود، کم است. با این حال سنگ کیسه صفرای بزرگ به دلیل عدم عبور از مجاری ممکن است عوارضی مانند زردی ایجاد کند.

علائم سنگ کیسه صفرا حاد و شدید چیست؟

شایع‌ترین علائم داشتن سنگ کیسه صفرا شامل موارد زیر است:

درد شدید شکمی

یکی از شایع‌ترین علائم سنگ کیسه صفرا، درد و ناراحتی شدید شکمی است. این درد در ناحیه فوقانی راست شکم یا زیر دنده‌ها ایجاد می‌شود که ممکن است به کمر یا شانه راست نیز انتشار یابد.

حمله‌های درد

درد ناشی از سنگ در کیسه صفرا، ممکن است به صورت حملات ناگهانی و شدید بروز کند. این دردها نیم ساعت یا چند ساعت طول می‌کشند.

تهوع و استفراغ

یکی دیگر از علائم سنگ در کیسه صفرا احساس کسالت و گاهی استفراغ پس از خوردن غذاهای چرب است.

زردی

زرد شدن پوست و چشم‌ها به دلیل انسداد مجاری صفراوی یکی دیگر از نشانه‌های سنگ صفراوی است. همچنین در صورت وجود عفونت، ممکن است بیمار تب و لرز هم داشته باشد.

نفخ و گاز

کسانی که در کیسه صفرا سنگ دارند ممکن است در شکم خود احساس نفخ و گاز داشته باشند.

علائم حرکت سنگ کیسه صفرا چیست؟

مهم‌ترین علامت حرکت سنگ صفرا این است که درد شدیدی در ناحیه شکمی ایجاد می‌شود و حملات درد در شانه راست یا پشت احساس می‌شود.

علائم سنگ کیسه صفرا در بارداری

خانم‌ها باردار نگران می‌شوند که سنگ کیسه صفرا در دوران بارداری مشکلات زیادی برای آن‌ها ایجاد کند و علائم متفاوتی داشته باشد. اما علائم سنگ کیسه صفرا در دوران بارداری مشابه سایر زمان‌هاست؛ فقط ممکن است در دوران بارداری علائم ونشانه‌ها شدیدتر احساس شوند.

علائم سنگ کیسه صفرا در بزرگسالان

نشانه‌های وجود سنگ در کیسه صفرای بزرگسالان همان درد و ناراحتی شکمی، حالت تهوع، زردی و نفخ است. همچنین در صورتی که فرد بزرگسال درگیر عفونت شده باشد، تب و لرز هم ایجاد می‌شود.

علائم سنگ کیسه صفرا در کودکان

کودکانی که مبتلا به سنگ صفرا هستند، نشانه‌های ویژه‌ای دارند که والدین از روی این نشانه‌ها متوجه عارضه و مشکل می‌شوند. نکته مهم این است که کودکان نمی‌توانند دردهای شکمی را به طور دقیق توضیح دهند و هنگام درد گریه و بیقراری می‌کنند.

همچنین در کودکان استفراغ بیشتر از بزرگسالان دیده می‌شود و به‌طور ناگهانی رخ می‌دهد. سایر علائم سنگ در کیسه صفرا کودکان شامل موارد زیر است:

کاهش اشتها:

کاهش تمایل به خوردن غذا و بی‌میلی به غذا

زردی:

کودکان هم ممکن است مانند بزرگسالان درگیر زردی شوند.

بنابراین در بزرگسالان علائم سنگ صفرا واضح‌تر و مشخص‌تر است؛ در حالی که در کودکان ممکن است تشخیص مشکل سنگ در کیسه صفرا دشوارتر باشد.

انواع سنگ کیسه صفرا

سنگ‌های کیسه صفرا به طور کلی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند که شامل موارد زیر است:

سنگ‌های کلسترولی

همانطور که از نام سنگ‌های کلسترولی مشخص است، از کلسترول ساخته می‌شوند و شایع‌ترین نوع سنگ کیسه صفرا هستند. این سنگ‌ها رنگ زرد یا سبز دارند و در شرایطی که سطح کلسترول در صفرا بالا رود تشکیل می‌شوند.

سنگ‌های رنگدانه‌ای

سنگ‌های رنگدانه‌ای که در کیسه صفرا تشکیل می‌شوند از بیلی‌روبین هستند. بیلی‌روبین ماده‌ای‌ست که نتیجه تجزیه گلبول‌های قرمز خون است. این سنگ‌ها به رنگ سیاه و قهوه‌ای هستند.

به‌طور معمول کسانی‌که بیماری‌های مزمن کبدی یا همولیز یعنی تجزیه سریع گلبول‌های قرمز دارند درگیر سنگ‌های کیسه صفرا سیاه می‌شوند. سنگ‌های رنگدانه‌ای قهوه‌ای هم به دلیل عفونت‌های مجاری صفراوی و التهاب ایجاد می‌شوند.

افراد در معرض ابتلا به سنگ صفرا چه کسانی هستند؟

• زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به سنگ صفرا هستند؛ به‌خصوص در سنین باروری و دوران بارداری.

• افراد چاق و کسانی که اضافه وزن دارند.

• سن از عوامل خطر سنگ صفراست؛ کسانی که بالای 40 سال هستند، بیشتر در معرض سنگ صفرا هستند.

• اگر یکی از اعضای خانواده به سنگ صفرا مبتلا شده باشد، خطر ابتلا در سایر اعضای خانواده نیز بیشتر می‌شود. بنابراین سابقه خانوادگی در ابتلا به سنگ صفرا تاثیر دارد.

• رژیم‌های غذایی با چربی بالا و فیبر کم می‌توانند خطر تشکیل سنگ کیسه صفرا را بیشتر کنند.

• دیابت و بیماری‌های کبدی، همچنین مصرف داروهای کلسترول خون خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا را افزایش می‌دهند.

شیوه تشخیص سنگ کیسه صفرا چگونه است؟

وقتی فردی علائم سنگ در کیسه صفرا را مشاهده می‌کند باید به پزشک مراجعه کند. پزشک ممکن است با بررسی علائم و انجام معاینه فیزیکی، نشانه‌های احتمالی سنگ کیسه صفرا را شناسایی کند.

همچنین می‌تواند برای اطمینان از روش‌های متعددی برای تشخیص مشکل سنگ در کیسه صفرا استفاده کند که شامل موارد زیر است:

1. سونوگرافی شکمی

یک روش رایج و موثر برای تشخیص سنگ‌های کیسه صفرا سونوگرافی است که قدرت تشخیصی بالایی دارد.

• مزایای سونوگرافی
مزیت سونوگرافی برای تشخیص سنگ کیسه صفرا این است که در مدت زمانی کوتاهی انجام می‌شود و هیچ عارضه و مشکلی را برای فرد ایجاد نمی‌کند. همچنین این روش تهاجمی نیست و بیمار درد و ناراحتی تحمل نمی‌کند.

• آمادگی قبل از سونوگرافی کیسه صفرا

سونوگرافی از روش‌های تشخیصی دقیق است که نیار به آمادگی خاصی ندارد. فقط کافی‌ست فرد 6 تا 8 لیوان آب بنوشد و مثانه‌اش پر باشد تا بتواند از این روش برای تشخیص وجود سنگ و التهاب در کیسه صفرا استفاده کند.

• نحوه انجام سونوگرافی کیسه صفرا

برای انجام سونوگرافی کیسه صفرا، بیمار باید روی تخت دراز بکشد. پزشک ناحیه شکم به ویژه محل کیسه صفرا را با یک ژل مخصوص می‌پوشاند تا انتقال امواج صوتی به درستی انجام شود.

سپس با استفاده از یک پروب سونوگرافی، امواج صوتی را به ناحیه شکم ارسال می‌کند تا تصاویری از کیسه صفرا و سایر ارگان‌ها دریافت نماید. این تصاویر به پزشک کمک می‌کند تا وجود سنگ، التهاب یا سایر مشکلات را تشخیص دهد.

• تفسیر سونوگرافی کیسه صفرا

تفسیر سونوگرافی کیسه صفرا شامل بررسی چندین عامل کلیدی است که به تشخیص دقیق و بدون خطا کمک می‌کند. پزشک باید به تعداد سنگ‌های صفرا که با نقاط روشن مشخص می‌شوند توجه کند. همچنین اندازه طبیعی کیسه صفرا بین ۷ تا ۱۰ سانتی‌متر است که بزرگ شدن آن نشانه‌ای از مشکلاتی مانند انسداد مجاری صفراوی است و پزشک به آن توجه می‌کند.

بالا رفتن ضخامت دیواره کیسه صفرا یا وجود مایعات اطراف آن هم نشانه التهاب و عفونت است. مورد دیگری که لازم است پزشک هنگام انجام سونوگرافی به آن توجه کند، وجود پولیپ یا توده‌های غیر طبیعی در دیواره کیسه صفراست.

• علت دیده نشدن کیسه صفرا در سونوگرافی

برای تشخیص سنگ صفرا با سونوگرافی باید بدانید ممکن است سنگ در کیسه صفرا به دلیل اندازه خیلی کوچک آن یا چاقی و وجود گاز در معده قابل رویت نباشد. همچنین ممکن است سنگ در محلی قرار داشته باشد که به راحتی قابل دیدن نباشد. همچنین سنگ‌های بیلی‌روبینی به‌راحتی در سونوگرافی دیده نمی‌شوند.

• عوارض جانبی سونوگرافی کیسه صفرا

سونوگرافی مزایای متعددی دارد که پیش از این به آن‌ها اشاره کردیم، اما این روش عارضه جانبی خطرناکی ایجاد نمی‌کند.

2. آزمایش خون

روش ساده دیگری که پزشکان برای تشخیص سنگ صفرا از آن استفاده می‌کنند، آزمایش خون است. در این روش نمونه خون به پزشک کمک می‌کند تا التهاب، زردی و عفونت را تشخیص دهد. در این شیوه سطح بیلی‌روبین و آنزیم‌های کبدی اندازه‌گیری می‌شوند.

3. آزمایش MRCP

آزمایش MRCP یک شیوه تصویربرداری غیر تهاجمی و مخفف عبارت Magnetic Resonance Cholangiopancreatography است که به‌طور خاص برای بررسی مجاری صفراوی و پانکراس استفاده می‌شود. در این روش از تکنولوژی تشدید مغناطیسی (MRI) برای ایجاد تصاویری دقیق از ساختارهای داخلی بدن یعنی مجاری صفراوی، کیسه صفرا و مجرای پانکراس استفاده می‌شود.

MRCP به پزشکان کمک می‌کند تا مشکلاتی مانند سنگ‌های صفراوی، تنگی‌ها، عفونت‌ها یا تومورها را به طور دقیق شناسایی کنند. در این روش نیازی به تزریق رنگ‌آمیزی یا کنتراست وجود ندارد؛ همچنین MRCP به دلیل عدم تهاجمی بودن، عوارض جانبی کمی دارد و مشکلی برای بیمار ایجاد نمی‌کند.

4. تست ERCP

تست ERCP یکی دیگر از روش‌های تشخیصی و درمانی برای بررسی و درمان مشکلات مجاری صفراوی و پانکراس مانند سنگ‌های کیسه صفرا است. در این روش پزشک از یک آندوسکوپ که دستگاه قابل انعطاف با دوربین است برای تشخیص استفاده می‌کند.

این دستگاه از طریق دهان و مری به دوازدهه وارد می‌شود. پس از ورود به دوازدهه، یک رنگ کنتراست به مجاری صفراوی و پانکراس تزریق می‌شود تا تصاویر دقیق‌تری از این نواحی گرفته شود.

پزشک به کمک این تصاویر وجود سنگ‌ها، تنگی‌ها یا سایر مشکلات را تشخیص می‌دهد. در صورت شناسایی سنگ‌ها در کیسه صفرا در همان زمان می‌توان آن‌ها را با استفاده از ابزارهای خاصی که از طریق آندوسکوپ وارد بدن می‌شوند، خارج نمود. ERCP به عنوان یک روش کارآمد برای تشخیص و درمان سنگ‌های صفراوی است که بدون نیاز به بیهوشی و بدون تهاجم انجام می‌شود.

درمان سنگ کیسه صفرا چگونه است؟

درمان سنگ صفرا بستگی به شدت نشانه‌ها و عوارض مرتبط با آن دارد. در مواردی که نشانه‌ها خفیف پزشک به بیمار توصیه می‌کند تغییراتی در رژیم غذایی ایجاد کند، به‌طور مثال مصرف چربی‌ها را کاهش دهد یا میوه‌ و سبزی بیشتری مصرف کند. اما در صورتی‌که درد شدید شود یا بیمار با عفونت یا انسداد مجاری صفراوی روبرو باشد، پزشک از درمان‌های تهاجمی استفاده می‌کند.

انواع روش‌هایی که برای درمان سنگ کیسه صفرا مورد استفاده قرار می‌گیرد شامل موارد زیر است:

استفاده از داروی سنگ صفرا

یکی از شیوه‌های موثر برای از بین بردن سنگ‌های کیسه صفرا دارودرمانی است. دارو درمانی به‌عنوان یک گزینه غیرجراحی برای بیمارانی در نظر گرفته می‌شود که نمی‌توانند جراحی کنند یا تمایلی به انجام آن ندارند.

یکی از داروهای رایج برای از بین بردن سنگ کیسه صفرا اسید اورسودوکسی‌کولیک است که به کاهش اندازه سنگ‌های کلسترولی کمک می‌کند و می‌تواند به تدریج آن‌ها را حل کند.

این دارو به‌طور معمول برای سنگ‌های کوچک و بدون علامت تجویز می‌شود و ممکن است چند ماه یا حتی سال‌ها طول بکشد تا اثر کند. با این توضیحات و اثربخشی طولانی مدت این دارو وقتی فردی علائم و نشانه‌های حاد و شدید سنگ در کیسه صفرا را دارد نمی‌تواند از این روش استفاده کند.

درمان سنگ کیسه صفرا با سولفات منیزیم

یکی از مکمل‌های منیزیم سولفات منیزیم است که در صنایع دارویی و پزشکی کاربرد دارد. با توجه به اینکه کمبود منیزیم در لیپید خون و بالارفتن میزان انسولین موجب تشکیل سنگ صفرا می‌شوند با سولفات منیزیم می‌توان این عارضه را درمان کرد. همچنین باید به این نکته دقت کنید که سنگ صفرا و عدم درمان آن ممکن است موجب ابتلا به سرطان کیسه صفرا شود.

دفع سنگ کیسه صفرا با رژیم

دفع سنگ صفرا با رژیم غذایی به معنای تغییر در الگوی تغذیه‌ای به منظور کاهش خطر تشکیل سنگ‌ها و بهبود علائم مرتبط با آن‌هاست. مصرف غذاهای غنی از فیبر، مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل به هضم بهتر و کاهش کلسترول خون کمک می‌کند.

همچنین کاهش مصرف چربی‌های اشباع و ترانس، به ویژه در محصولات حیوانی و غذاهای فرآوری شده از تشکیل سنگ‌های کلسترولی جلوگیری می‌کند. به بیماران مبتلا به سنگ کیسه صفرا توصیه می‌کنیم مصرف مایعات به ویژه آب را افزایش دهند تا به رقیق شدن صفرا کمک کند و سنگ‌های صفراوی را درمان نماید.

حتی مطابق برخی از تحقیقات مصرف چربی‌های سالم، مانند روغن زیتون و آووکادو هم در درمان موثر هستند. در نهایت پزشکان توصیه می‌کنند با رعایت تعادل و تنوع در رژیم غذایی به کاهش خطر سنگ کیسه صفرا و بهبود سلامت کلی بدن خود کمک کنید یا به عنوان یک روش درمان تکمیلی در کنار روش‌های دیگر از آن استفاده کنید.

درمان سنگ کیسه صفرا با جراحی

درمان سنگ صفرا با جراحی آخرین گزینه درمانی است و با نام کوله‌سیستکتومی شناخته می‌شود. در این روش کیسه صفرا به طور کامل برداشته می‌شود. درمان سنگ کیسه صفرا با جراحی به دو شیوه لاپاراسکوپیک و عمل جراحی باز انجام می‌شود.

جراحی سیستکتومی لاپارسکوپیک (Laparoscopic cholecystectomy)

جراحی سیستکتومی لاپاراسکوپیک روش رایجی برای درمان است که در آن جراح از طریق چند برش کوچک در شکم، ابزارهای جراحی و یک دوربین را وارد بدن می‌کند. این روش عارضه خطرناکی ایجاد نمی‌کند و درد ندارد. از طرف دیگر طول دوره بهبودی با انجام این روش کوتاه است که باعث می‌شود به عنوان یک روش درمانی متداول مورد استفاده قرار بگیرد.

در مواردی که سنگ‌ها بزرگ هستند، عوارض جدی وجود دارد یا بیمار شرایط خاصی دارد، ممکن است از کوله‌سیستکتومی بازاستفاده شود که در آن یک برش بزرگ‌تر در شکم ایجاد می‌شود.

جراحی کوله سیستکتومی باز (cholecystectomy)

وقتی اندازه سنگ‌های کیسه صفرا بزرگ است و جراحی لاپاراسکوپیک ممکن است برای بیمار عارضه به همراه داشته باشد، پزشک ترجیح می‌دهد از عمل جراحی باز استفاده کند.

همچنین وقتی بیمار با عوارض شدید مانند التهاب و عفونت روبرو می‌شود یا انسداد مجاری صفراوی دارد، گزینه درمانی جراحی باز است. البته باید به این نکته دقت داشته باشید که عمل جراحی باز تهاجمی است و با درد و نقاهت طولانی‌تری همراه است.

پس از جراحی، بیشتر بیماران می‌توانند به سرعت به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند، اگرچه ممکن است لازم باشد بیماری تغییراتی در رژیم غذایی ایجاد کند.

مدت زمان انجام عمل لاپاراسکوپی سنگ کیسه صفرا چقدر است؟

جراحی کوله سیستکتومی در مدت زمان نسبتا طولانی یعنی 1 تا 2 ساعت به پایان می‌رسد. البته عوامل مختلفی مانند تجربه جراح، وضعیت بیمار از لحاظ وجود عفونت و التهاب هم در مدت زمان جراحی تاثیر دارد و موجب کوتاه شدن یا طولانی شدن مدت جراحی می‌شود.

هزینه عمل لاپاراسکوپی سنگ کیسه صفرا چقدر است؟

یکی از دغدغه‌های کسانی که می‌خواهند سنگ کیسه صفرا را با جراحی خارج کنند، این است که این عمل چقدر هزینه دارد واقعیت این است که نمی‌توانیم قیمت دقیق و ثابتی به شما اعلام کنیم. زیرا عوامل متعددی بر قیمت لاپاراسکوپی سنگ صفرا تاثیر می‌گذارند. قطعا جراحی که تبحر و سابقه کاری طولانی‌تری داشته باشد هزینه بیشتری دریافت می‌کند.

همچنین وقتی جراحی در یک بیمارستان یا کلینیک پیشرفته با ابزارهای تخصصی انجام شود، هزینه جراحی بیشتر می‌شود. عامل دیگری که در تعیین هزینه‌های جراحی تاثیرگذار است شهر محل جراحی است. به‌طور معمول جراحی در شهرهای بزرگ نسبت به شهرستان‌ها هزینه‌ بیشتری دارد.

در نهایت باید به تاثیر وضعیت بیمار در هزینه جراحی هم توجه کنیم. هزینه جراحی بیمارانی که در شرایط خاص باشند و نشانه‌هایی از التهاب و عفونت داشته باشند نسبت به بقیه بیماران بیشتر است.

مدت زمان مورد نیاز استراحت بعد از عمل چقدر است؟

عمل لاپاراسکوپی سنگ صفرا سخت نیست و نیاز به استراحت طولانی ندارد. به طور معمول بیماران چند ساعت بعد از عمل یا فردای روز عمل ترخیص می‌شوند. اما لازم است به مدت 1 تا 2 هفته فعالیت‌های سنگین یا ورزش سخت انجام ندهند.

البته مدت زمان استراحت به وضعیت بیمار و توصیه‌های پزشک ارتباط مستقیم دارد و از بیماری به بیمار دیگر متفاوت است.

دارو گیاهی برای سنگ صفرا

با اینکه روش‌های درمانی دارویی یا جراحی متداول‌تر است؛ اما می‌توان از روش‌های طب سنتی هم برای درمان سنگ کیسه صفرا استفاده کرد. متخصصان طب سنتی از گیاهان و خوراکی‌های خانگی برای دفع سنگ کیسه صفرا استفاده می‌کنند.

این روش‌ها عارضه جانبی خطرناکی برای بیمار ایجاد نمی‌کند و موجب ایجاد اختلال و مشکل خاصی نمی‌شود. اما باید بدانید استفاده از روش‌های طب سنتی زمان‌بر هستند و در مدت زمان کوتاه سنگ‌ها را از بین نمی‌برند. بهترین روش‌ طب سنتی برای درمان سنگ کیسه صفرا ذوب سنگ صفرا با شربت سرکه انگبین است.

ذوب سنگ صفرا با شربت سرکه انگبین

ذوب سنگ صفرا با شربت سرکه انگبین یکی از روش‌های سنتی برای درمان طبیعی سنگ‌های صفراوی است. سرکه انگبین ترکیبی از سرکه و عسل است که به دلیل خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی‌اش مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ایده اصلی این شیوه درمانی ا بر این اساس است که سرکه به کاهش غلظت کلسترول و بهبود جریان صفرا کمک کند و سنگ‌های صفراوی را حل می‌کند.

برخی از افراد شربت سرکه انگبین را به‌عنوان یک نوشیدنی روزانه مصرف می‌کنند و معتقدند این شربت به تسکین علائم سنگ صفرا و تسهیل عملکرد کبد کمک می‌کند. با این حال شواهد علمی کافی برای تأیید اثربخشی این روش در درمان سنگ کیسه صفرا وجود ندارد. در واقع استفاده از درمان‌های طبیعی همیشه جایگزین روش‌های پزشکی نیستند و بهتر است به عنوان روش درمانی مکمل مورد استفاده قرار بگیرند.

توصیه می‌کنیم افرادی که به سنگ‌های صفراوی مبتلا هستند، قبل از استفاده از هر نوع درمان طبیعی با پزشک خود مشورت کنند، زیرا در صورت بروز علائم شدید و وجود عفونت ممکن است نیاز به درمان‌های تهاجمی باشد و عدم توجه به این مسئله مشکلاتی را برای بیمار ایجاد نماید.

عوارض احتمالی جراحی کیسه صفرا چیست؟

با اینکه جراحی کیسه صفرا یک شیوه ایمن و موثر برای برداشتن سنگصفرا است؛ اما مانند هر عمل جراحی دیگری ممکن است عوارضی نیز به همراه داشته باشد که شامل موارد زیر است:

عفونت

یکی از شایع‌ترین عوارض جراحی سنگ کیسه صفرا، عفونت است که در محل برش یا درون شکم ایجاد می‌شود. اگر پزشک حاذق و باتجربه کار جراحی را انجام دهد و بیمار به خوبی مراقبت‌های بعد از جراحی را انجام دهد، احتمال ایجاد عفونت کاهش پیدا می‌کند.

خونریزی

خونریزی حین جراحی یا بعد از آن از عارضه‌هایی است که ممکن است خطری برای بیمار تلقی شود.

آسیب به مجاری صفراوی و اندام‌های دیگر

یکی دیگر از عارضه‌های جراحی برای سنگ کیسه صفرا، آسیب به مجاری صفراوی یا اندام‌های مجاور است. در صورتی که پزشک توانایی و مهارت کافی نداشته باشد، ممکن است به اندام‌های نزدیک مانند روده یا کبد هم آسیب برساند.

مشکلات گوارشی

یکی دیگر از عارضه‌های جراحی سنگ صفرا ایجاد مشکلات گوارشی است. برخی از بیماران مشکلات گوارشی مانند اسهال یا نفخ را هم بعد از جراحی تجربه می‌کنند.

با اینکه همه بیماران عوارض بعد از جراحی را تجربه نمی‌کنند و کیفیت زندگی آن‌ها پس از جراحی بهبود می‌یابد، اما ضروی‌ست بیماران قبل و بعد از جراحی، با پزشک خود درباره علائم و عوارض احتمالی جراحی صحبت کنند و با راه‌های کنترل این عوارض آشنا شوند.

پیشگیری از سنگ کیسه صفرا

بیماری‌ها و عارضه‌های سلامتی مشکلاتی را ایجاد می‌کنند و کیفیت زندگی افراد را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌دهند. بر این اساس بهتر است قبل از اینکه به بیماری یا عارضه‌ای مبتلا شویم راه‌های پیشگیری از آن را بدانیم و رعایت کنیم. مهم‌ترین راه‌های پیشگیری از سنگ کیسه صفرا شامل موارد زیر است:

برخورداری از رژیم غذایی متعادل

یکی از بهترین شیوه‌ها برای اینکه به سنگ کیسه صفرا مبتلا نشوید این است که رژیم غذایی متعادلی داشته باشید. مصرف غذایی غنی از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل با هضم بهتر مواد غذایی احتمال ایجاد سنگ صفرا را کاهش می‌دهند.

همچنین برای پیشگیری از ابتلا به سنگ لازم است مصرف چربی‌های اشباع و ترانس را کاهش دهید و ازغذاهای فرآوری شده و چربی‌های حیوانی استفاده نکنید تا سنگ صفرا ایجاد نشود.

حفظ وزن سالم

برای پیشگیری از ابتلا به سنگ کیسه صفرا لازم است وزن خود را کنترل کنید. اضافه وزن و چاقی خطر تشکیل سنگ‌های صفراوی را افزایش می‌دهد. بنابراین با رعایت رژیم غذایی متعادل، ورزش کردن و توجه به تناسب اندام می‌توانید وزن خود را در محدوده نرمال قرار دهید.

البته باید دقت داشته باشید رژیم‌های غذایی بسیار کم‌کالری هم ممکن است خطر تشکیل سنگ‌های صفراوی را افزایش دهند و عارضه‌هایی را برای سلامتی ایجاد کنند. همچنین در صورتی‌که قصد کاهش وزن دارید، باید این کار را به صورت تدریجی انجام دهید. کاهش وزن ناگهانی یکی از موارد خطرناک در ایجاد سنگ کیسه صفرا است.

فعالیت بدنی منظم

ورزش منظم به بهبود سلامت کلی و عملکرد سیستم گوارش کمک می‌کند و در نهایت به کاهش خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا کمک می‌کند. پس به عنوان یک راه مناسب برای جلوگیری از تشکیل سنگ کیسه صفرا حتما ورزش کردن و فعالیت بدنی روزانه را جدی بگیرید.

مصرف مایعات کافی

راه موثر دیگری که در پیشگیری از ابتلا به سنگ کیسه صفرا تاثیر دارد، مصرف مایعات کافی است. نوشیدن آب و مایعات کافی به رقیق شدن صفرا کمک می‌کند و مانع تشکیل سنگ کیسه صفرا می‌شود.

کنترل بیماری‌های زمینه‌ای

شیوه موثر دیگر برای پیشگیری از ایجاد سنگ کیسه صفرا، کنترل بیماری‌های زمینه‌ای است. کسانی که مبتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت یا کبد چرب هستند بیشتر در معرض سنگ صفرا هستند. بنابراین اگر مبتلا به این بیماری‌ها هستید باید هر چه زودتر آن‌ها را درمان و مدیریت کنید.

آیا سنگ کیسه صفرا باعث لاغری می‌شود؟

یکی از سوالات متداولی که اغلب افراد درباره سنگ کیسه صفرا می‌پرسند این است که این عارضه موجب لاغری می‌شود یا خیر. بهتر است بدانید سنگ کیسه صفرا به‌طور مستقیم باعث لاغری نمی‌شود؛ اما ممکن است برخی از علائم و عوارض ناشی از آن به کاهش وزن منجر شوند.

وقتی سنگ‌های صفراوی باعث بروز دردهای شدید، التهاب یا عفونت می‌شوند، ممکن است فرد به‌طور طبیعی کمتر غذا بخورد و از غذاهایی که برایش مشکل‌ساز است، پرهیز کند که این کاهش مصرف غذا باعث کاهش وزن می‌شود.

علاوه بر این، برخی از افراد ممکن است به دلیل درد و ناراحتی ناشی از سنگ‌های صفراوی، فعالیت‌های روزمره خود را کاهش دهند که این مورد هم بر وزن تاثیر می‌گذارد. به همین دلیل کاهش وزن ناشی از سنگ کیسه صفرا به‌طور معمول به‌عنوان یک علامت نگران‌کننده در نظر گرفته می‌شود و باید به‌طور جدی بررسی شود.

چه مواقعی باید به پزشک مراجعه کرد؟

با مشاهده علائمی مانند تهوع و استفراع بعد از خوردن غذاهای چرب، درد و ناراحتی شکمی باید به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که علائم شدید باشد، اشتهای فرد کاهش پیدا کند، درد در قسمت کمر و قسمت‌های فوقانی معده بروز کند، باید ظرف مدت کمتر از 2 ساعت و فوری به پزشک مراجعه کنید.

بسیاری از مردم تا زمانی که مشکلی برای کیسه صفرایشان به وجود نیاید، شناخت چندانی از ساختار، کارکرد و نحوه مراقبت از کیسه صفرا ندارند.

اگر کیسه صفرا دچار مشکل شود، درد شدیدی به وجود آورده و به اقدام فوری نیاز خواهد داشت.

کیسه صفرا عضو کوچکی است که در سمت راست بالای شکم، درست زیر کبد شما قرار دارد. این عضوی از بدن است که صفرا را ذخیره می کند. صفرا نیز مایعی به رنگ سبز مایل به زرد است که به هضم کمک می کند.

مشکلات کیسه صفرا معمولاً زمانی رخ می دهد که چیزی مجرای صفراوی خود را مسدود می کند، مانند سنگ کیسه صفرا.

بیشتر سنگ های صفرا زمانی ایجاد می شوند که موادی مانند کلسترول در صفرا یافت می شوند. سنگ کیسه صفرا بسیار شایع و به طور معمول بدون علامت است. با این حال، حدود 10 درصد از افرادی که سنگ کیسه صفرا در آنها تشخیص داده شده است، در عرض 5 سال علائم قابل توجهی پیدا می کنند.

در ادامه با ما همراه باشید تا از نقطه نظر مهم ترین سرفصل ها همچون علائم، روش های درمان و عوارض بعد از سنگ کیسه صفرا آشنا گردید.

همچنین به بررسی این پرسش های مهم نیز خواهیم پرداخت که آیا ابتلا به سنگ کیسه صفرا در زنان شایع تر از مردان است؟ و اینکه ارتباط این بیماری با کاهش وزن چیست.

کیسه صفرا کجاست؟

کیسه صفرا، دستگاهی به طول 10 سانتی‌متر در بالای سمت راست شکم است. این دستگاه گلابی‌ شکل است و از سه قسمت مشخص تشکیل می‌شود: بن، بدنه و گردنه.

کیسه صفرا، قبل از غذا ممکن است مانند یک بادکنک خالی، صاف باشد اما پس از غذا به شکل یک گلابی دربیاید. کیسه صفرا، ظرفیت ذخیره 30 تا 50 میلی‌لیتر صفرا را دارد.

لذا این سوال که کیسه صفرا در سمت راست است یا چپ و یا در کدام قسمت بدن قرار دارد باید گفت بالای سمت راست شکم قرار داد.

چه زمانی کیسه صفرا نیاز به عمل دارد؟

اینکه چه موقع کیسه صفرا را باید عمل کرد، زمانی نیاز به عمل عمدتاً دارد که بیمار علائم داشته باشد. که معمولاً به شکل علائم درد شکم در قسمت میانه یا سمت راست شکم و بالای شکم و در بعضی اوقات به سمت خلف یا ناحیه پشت هم انتشار پیدا می کند؛ می توان گفت بیمار نیاز به عمل سنگ کیسه صفرا دارد.

سنگ کیسه صفرا کی باید عمل شود و چه اندازه سنگ صفرا نیاز به جراحی دارد باید گفت که وقتی سنگ درواقع مشاهده می شود، معمولاً براساس اینکه تعداد سنگ که چند عدد باشد و چقدر حجم کیسه صفرا را اشغال کرده باشد و در سنگ های بالای 3 سانتیمتر هستند، نیاز به عمل دارند.

اگر متخصصان تشخیص دهند که وضعیت کیسه صفرا به گونه‌ ای است که باید تحت جراحی و درمان قرار بگیرد بهتر است سریعا شرایط را برای عمل فراهم کرده تا بتوانید سلامت این عضو را حفظ کنید.

متخصصان معتقدند که عمدتا آسیب‌ ها و بیماری‌ ها در کیسه صفرا به سنگ‌ های ریز و درشتی مربوط میشود که در این عضو حساس و کوچک به وجود می‌ آیند، قطعاً اولین راه درمان برای بهبود وضعیت صفرابرداشتن سنگ‌ هایی است که منجر به ایجاد اختلال در عملکرد کیسه صفرا شده‌ اند.

اما زمانی که متخصصان بخواهند کیسه صفرا را مورد جراحی قرار دهند شرایطی را فراهم می‌ کنند که با بهبود سریع‌ تر این عضو از بروز آسیب‌ های بیشتر جلوگیری نمایند، به عنوان مثال امروزه برای عمل کیسه صفرا متخصصان به جای جراحی‌ های باز از لاپاراسکوپی استفاده می‌ کنند و نیازی به ایجاد برش‌ های عمیق در شکم نمی‌ باشد، با این روش نوین علاوه بر سهولت در انجام جراحی سلامت کیسه صفرا باز می گردد.

 آیا سنگ کیسه صفرا حتما باید عمل شود؟

سنگ کیسه صفرا براساس اینکه در سونوگرافی دیده می شود؛ اگر که مریض علائم واضح داشته باشد که مربوط به کیسه صفرا باشد، حتماً باید عمل بشود.

اما در صورتی که علائم واضح نداشته باشد، ولی در سونوگرافی علائمی دیده بشود، حتماً باید توسط پزشک معاینه شود و علائم آن بررسی شود و بعد از بررسی تصمیم به این گرفته شود که آیا عمل انجام بشود یا خیر.

عوارض عمل نکردن کیسه صفرا

اگر سنگ کیسه صفرا را عمل نکنیم، به مرور در کیسه صفرا تجمع پیدا می کند، ترشحات غلیظ تر می شود و ممکن است تعداد سنگ بیشتر شود.

در مواردی که کیسه صفرا خروجی صفرا در آن بسته می شود، در این مواقعه باید به شکل اورژانسی عمل کیسه صفرا انجام بشود. لذا بهتر است شرایط را به سمت اورژانسی بود پیش نبریم.

اگر به واسطه بروز آسیب‌ های مختلف و حتی وجود سنگ در کیسه صفرا پزشک درمان را ضروری بداند باید هر چه سریع تر شرایط را فراهم کرده تا مبادا آسیب‌ های بیشتر برای این عضو حساس به وجود آید.

اما اگر اقدامات لازم برای عمل کیسه صفرا انجام نشود و نسبت به درمان عوارض مربوط به این عضو کوتاهی صورت بگیرد مشکلات شدیدی همچون عفونت‌ های وسیع دور از انتظار نخواهد بود.

متخصصان معتقدند که اگر آبسه صفراوی اتفاق بیفتد قطعاً نشات گرفته از یک عفونت کوچک است که به مسئله ای بزرگ و جدی تبدیل شده است، اگر چنین اتفاقی در کیسه صفرا رخ دهد قطعاً سایر اندام‌ ها و ارگان‌ های مجاور از خطر عفونت در امان نبوده و اگر عفونت در سطح بدن گسترش پیدا کند ممکن است شرایط بسیار سخت و جبران ناپذیری را به وجود آورد.

عوارض برداشتن سنگ کیسه صفرا در زنان

اگر پزشک بخواهد هرگونه عمل جراحی را بر نواحی مختلف بدن به ویژه کیسه صفرا انجام دهد مزایا و عواقب آن برای مراجعین یکسان خواهد بود و فرقی نمی‌ کند که آقایان یا بانوان این عمل را انجام دهند.

در هر صورت ممکن است جراحی کیسه صفرا به منظور برداشتن سنگ‌ های ریز و درشت در این عضو عوارضی را به همراه آورد که از مهم‌ ترین آنها می‌ توان به خونریزی اشاره کرد.

برای عمل کیسه صفرا و برداشت سنگ‌ های موجود در این عضو حتماً باید به مراکزی مراجعه کنید که تجهیزات کامل نوین را در اختیار داشته تا متخصصان بتوانند با تبحر زیاد این عمل را انجام دهند، در غیر این صورت بروز عفونت و حتی نشت صفرا و خونریزی‌ های پیوسته از عضوی که مورد عمل قرار گرفته دور از انتظار نبوده و همین مسائل هر چند کوچک و جزئی بسیار خطرناک هستند.

از طرف دیگر می‌ توان از عوارض شایع عمل کیسه صفرا به خطرات ناشی از داروهای بیهوشی اشاره کرد، برای برداشتن سنگ از کیسه صفرا فردی که تحت جراحی قرار می‌ گیرد باید داروی بیهوشی دریافت کرده که این مسئله برای آنها کمی خطرناک خواهد بود.

در مواردی نادر افراد ضمن دریافت داروی بیهوشی مشکلاتی مانند لخته شدن خون و حتی ذات الریه را تجربه می‌ کنند، پس باید این عمل در شرایطی کاملاً ایمن انجام شود تا مبادا عوارض ناشی از آن متوجه فرد شود.

کار کیسه صفرا چیست؟

وظیفه کیسه صفرا، مسئولیت ذخیره صفرا یا زردآب را بر عهده دارد و به بدن کمک می‌کند تا چربی‌هایی را که مصرف کرده‌ایم، هضم کند.

کیسه صفرا عامل تولید صفرا نیست. در واقع، هنگامی که غذا می‌خوریم، کبد، صفرا تولید کرده و آن را از طریق لوله صفرا به روده باریک منتقل می‌کند. اگر روده باریک کار خود را به‌خوبی انجام دهد، بخش عمده صفرا به کیسه صفرا منتقل شده و در آن ذخیره می‌شود.

اگر غذای پر چرب بخوریم، کیسه صفرا، زردآب را به روده باریک خواهد فرستاد تا با غذایی که هنوز به‌طور کامل هضم نشده است، ترکیب شود.

صفرا، به هضم چربی کمک می‌کند اما وجود خود کیسه صفرا الزامی نیست. برداشتن کیسه صفرا پیامد منفی جدی برای سلامت فرد ندارد اما ممکن است به بروز اسهال و هضم ناقص چربی منجر شود.

کیسه صفرا چه علائمی دارد؟

برای درک علائم سنگ کیسه صفرا باید به بررسی ریشه‌ های این علامت با توجه به تنوع مشکلات ایجاد شده توسط سنگ کیسه صفرا پرداخته شود. در ادامه ریشه ها و علایم کیسه صفرا عبارتند از:

• صفرای حاوی کلسترول بیش از حد است.

به طور معمول، صفرا حاوی مواد شیمیایی کافی برای حل کردن کلسترول دفع شده توسط کبد است.

اما اگر کبد شما بیش از مقداری که صفرا می تواند حل کند، کلسترول دفع کند، کلسترول اضافی ممکن است به کریستال و در نهایت به سنگ تبدیل شود.

این امر مخصوصاً بعد از مصرف غذا های پرچرب و سنگین بیش از پیش خود را نشان می دهد. چرا که معمولاً حدود ۲ تا ۳ ساعت بعد از مصرف غذا های حجیم و پرچرب، درد به صورت متناوب در ناحیه فوقانی و راست شکم تا پشت و بین کتف ها احساس می شود.

• صفرا حاوی بیلی روبین بیش از حد است.

بیلی روبین یک ماده شیمیایی است که وقتی بدن شما گلبول های قرمز را تجزیه می کند، تولید می شود. برخی شرایط باعث می شود کبد شما بیش از حد بیلی روبین تولید کند، از جمله سیروز کبدی، عفونت مجاری صفراوی و برخی اختلالات خونی. ماده بیلی روبین اضافی باعث تشکیل سنگ کیسه صفرا می شود.

• کیسه صفرا به درستی تخلیه نمی شود.

اگر کیسه صفرا به طور کامل یا اغلب به اندازه کافی تخلیه نشود، ممکن است صفرا بسیار غلیظ شود و به تشکیل سنگ کیسه صفرا کمک کند.

در این حالت سنگ کیسه صفرا باعث عدم تخلیه  شده و موجبات التهاب کیسه صفرا را فراهم می آورد که بیمار در این حالت ممکن است دردی مداوم و شدید و البته بدون وقفه را تا حتی 24 ساعت را تجربه کند.

در این صورت وضعیت بیمار کاملاً اورژانسی بوده و به عمل فوری نیاز دارد. در ادامه علاوه بر موارد یاد شده، سایر علائمی که نشان از ابتلا به سنگ کیسه صفرا دارد عبارتند از :

• حالت تهوع یا استفراغ

بیماری مزمن کیسه صفرا ممکن است باعث مشکلات گوارشی مانند رفلکس اسید و گاز شود.

• تب یا لرز

این ممکن است نشانه عفونت باشد و باید فورا درمان شود.

• اسهال

اسهال مزمن بیش از چهار بار مدفوع در روز به مدت حداقل 3 ماه اتفاق می افتد.

• زردی

رنگ زرد پوست، ممکن است نشانه بلوک یا سنگ در مجرای صفراوی مشترک باشد.

• ناهنجاری مدفوع

مدفوع با رنگ روشن تر نشانه احتمالی بلوک مجرای صفراوی مشترک است.

• ادرار تغییر رنگ داده

ادرار تیره نشانه بالقوه بلوک مجرای صفراوی مشترک است.

علائم پر شدن کیسه صفرا چیست؟

 حال با شناسایی علائم مربوط به وجود سنگ کیسه صفرا،  نوبت به بررسی این پرسش می رسد که اصولاً پر شدن کیسه صفرا چگونه اتفاق افتاده و چه علائمی دارد.

در ابتدای امر باید به این نکته اشاره کرد که کیسه صفرا به دو صورت توسط سنگ پر می شود. اولین مورد به تشکیل یک سنگ واحد بزرگ باز می گردد که  که گاها ممکن است اندازه آن تا حدود 3 سانتی متر نیز برسد. در حالت دوم کیسه صفرا ممکن است توسط سنگ های ریز متعدد پر شود.

در این وضعیت بدون توجه به اینکه یک سنگ واحد یا تعدادی سنگریزه موجبات مسدود شدن کیسه را فراهم کنند، صفرا از کیسه خارج نشده و در نتیجه جمع شدن صفرا درون کیسه، عفونت پدیدار می شود.

همچنین علاوه بر این عارضه پر شدن کیسه صفرا می تواند باعث مرگ بافت کیسه صفرا (گانگرن) شود.

این عارضه شایع ترین نقیصه به ویژه در میان افراد مسن، کسانی که منتظر درمان هستند و افراد مبتلا به دیابت، است. این امر می تواند منجر به پارگی در کیسه صفرا شود یا ممکن است باعث ترکیدن کیسه صفرا شود.

پس پارگی کیسه صفرا نیز ممکن است ناشی از تورم کیسه صفرا، عفونت یا مرگ بافت باشد.

علائم سنگ کیسه صفرا در زنان

آمار  های جهانی نشان می ‌دهد که میزان ابتلای زنان به سنگ کیسه صفرا نسبت به مردان دو تا سه برابر بیشتر است.

مخصوصاً زنان باردار بیشتر از سایر گروه ها در معرض خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا هستند.

این امر نیز مستقیماً به میزان و نوع ترشح هورمون های زنانگی در دوران بارداری مربوط است که در نتیجه خطر ابتلا به عارضه فوق را افزایش می دهد.

در خصوص علائم ابتلا به سنگ کیسه صفرا در زنان نیز باید به این نکته اشاره کرد که تفاوت چندانی میان مردان و زنان در این مورد وجود ندارد، و همچون موارد قبل چنانچه یک خانم به سنگ کیسه صفرا مبتلا شود در معرض عوارض یاد شده در قسمت های قبل نیز است.

عوارض برداشتن سنگ کیسه صفرا در زنان

 همچون موارد یاد شده در بخش‌های گذشته، عوارض برداشتن سنگ کیسه صفرا در زنان نیز مشابه مردان است.

بنابراین زنانی که بخواهند عمل جراحی سنگ کیسه صفرا داشته باشند باید کیسه صفرا را نیز از بدن خود خارج کنند، که باز هم با توجه به مکانیزم یکسان کیسه صفرا در زنان و مردان نمی توان عارضه خاصی را برای زنان بعد از برداشتن سنگ کیسه صفرا و خارج کردن کیسه از بدن متصور شد.

اگر کیسه صفرا داشته باشیم چه باید کرد؟

از جمله شایع ترین علائم سنگ کیسه صفرا مربوط است به درد در ناحیه مرکزی یا فوقانی راست شکم که معمولا به سمت پشت یا بین دو کتف احساس دردی نمایان شده و حالت تیر کشیدن به بیمار مبتلا به سنگ کیسه صفرا دست می دهد.

در صورت مشاهده شدن هر یک علائم یا علائمی که اشاره شد باید با مراجعه به پزشک خانواده یا پزشک عمومی شروع کنید.

اگر پزشک تشخیص دهد که شما مشکوک به سنگ کیسه صفرا هستید، این توصیه وجود دارد که برای انجام آزمایش سونوگرافی و دیگر اقدامات تشخیصی اقدام کنید.

از آنجایی که قرار ملاقات ها می توانند مختصر باشند، و از آنجا که اغلب اطلاعات زیادی برای پوشش دادن وجود دارد، ایده خوبی است که به خوبی برای مشورت با پزشک آماده باشید.

اطلاعاتی وجود دارد که به شما کمک می کند تا آماده شوید، و اینکه از پزشک خود چه انتظاری دارید، عبارتنداز:

آنچه شما می توانید انجام دهید:

• از هرگونه محدودیت قبل از ملاقات با پزشک مطلع باشید. حتماً از قبل بپرسید که آیا کاری وجود دارد که باید انجام دهید، مثلاً رژیم غذایی خود را محدود کنید.
• هر علائمی را که تجربه می کنید، از جمله علائمی که ممکن است به دلیل تعیین وقت ملاقات نامرتبط به نظر برسد، با پزشک در میان بگذارید.
• اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله استرس های عمده یا تغییرات اخیر زندگی را با دکتر مطرح کنید.
• فهرستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی که مصرف می کنید، ارائه کنید.
• یکی از اعضای خانواده یا دوست را با خود همراه کنید. گاهی اوقات درک تمام اطلاعات ارائه شده در یک قرار با پزشک دشوار است. همراه شما ممکن است مواردی را که احتمالا از قلم انداخته اید یا فراموش کرده اید را یادآوری کند.

سوالات خود را برای پرسیدن از دکتر یادداشت کنید

زمان ملاقات شما با پزشک محدود است، بنابراین تهیه لیستی از سوالات به شما کمک می کند تا از قرار ملاقات خود نهایت استفاده را ببرید. در مورد سنگ کیسه صفرا، برخی از سوالات اساسی که باید از پزشک خود بپرسید عبارتند از:

• آیا سنگ کیسه صفرا دلیل احتمالی درد شکم من است؟
• آیا این احتمال وجود دارد که علائم من به دلیل چیزی غیر از سنگ کیسه صفرا باشد؟
• به چه نوع آزمایشاتی نیاز دارم؟
• آیا این احتمال وجود دارد که سنگ های صفراوی من بدون درمان از بین بروند؟
• آیا نیاز به جراحی برداشتن کیسه صفرا دارم؟
• خطرات جراحی چیست؟
• چه مدت طول می کشد تا پس از جراحی کیسه صفرا بهبودی حاصل شود؟
• آیا گزینه های درمانی دیگری برای سنگ کیسه صفرا وجود دارد؟
• آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟ هزینه آن چقدر است و آیا بیمه من آن را پوشش می دهد؟
• من این شرایط بهداشتی دیگر را دارم. چگونه باید شرایط بیماری خود را مدیریت کنم؟

همچنین پزشک شما ممکن است بپرسد:

• اولین بار چه زمانی علائم را تجربه کردید؟
• آیا علائم شما مربوط به غذا خوردن است؟
• آیا تا به حال علائم شما شامل تب بوده است؟
• آیا علائم شما مداوم بوده یا گاه به گاه؟
• علائم شما چقدر شدید است؟
• علائم شما چقدر طول می کشد؟
• به نظر می رسد چه چیزی علائم شما را بهبود می بخشد؟
• به نظر می رسد چه چیزی علائم شما را بدتر می کند؟

بعد از اینکه پزشک تشخیص داد که فرد، مشکوک به ابتلا به سنگ کیسه صفرا است تعدادی آزمایش ها و روش های تشخیصی را برای انجام نسخه می کند. آزمایش ها و روش های مورد استفاده برای تشخیص سنگ کیسه صفرا و عوارض سنگ کیسه صفرا عبارتند از:

• سونوگرافی شکم

این آزمایش رایج ترین آزمایشی است که برای بررسی علائم سنگ کیسه صفرا استفاده می شود. سونوگرافی شکم شامل حرکت دادن یک دستگاه (ترانسدیوسر) به جلو و عقب در ناحیه شکمی است.

مبدل سیگنال هایی را به کامپیوتر می فرستد که تصاویری را ایجاد می کند که ساختارهای شکم شما را نشان می دهد.

• سونوگرافی آندوسکوپی (EUS)

این روش می ‌تواند به شناسایی سنگ ‌های کوچک‌ تری که ممکن است در سونوگرافی شکم نادیده گرفته شوند، کمک کند.

در طول EUS، پزشک یک لوله نازک و انعطاف پذیر (اندوسکوپ) را از دهان و از طریق دستگاه گوارش شما عبور می دهد. یک دستگاه سونوگرافی کوچک (مبدل) در لوله، امواج صوتی تولید می کند که تصویر دقیقی از بافت اطراف ایجاد می کند.

• سایر آزمایشات تصویربرداری

آزمایشات اضافی ممکن است شامل کوله سیستوگرافی دهانی، اسکن اسید ایمینودی استیک کبدی (HIDA)، توموگرافی کامپیوتری (CT)، کلانژیوپانکراتوگرافی رزونانس مغناطیسی (MRCP) یا کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد آندوسکوپی (ERCP) باشد.

سنگ های کیسه صفرا کشف شده با استفاده از ERCP را می توان در طول این روش حذف کرد.

• آزمایش خون

آزمایش خون ممکن است عفونت، یرقان، پانکراتیت یا سایر عوارض ناشی از سنگ کیسه صفرا را نشان دهد.

اگر غذای پر چرب بخوریم، کیسه صفرا، زردآب را به روده باریک خواهد فرستاد تا با غذایی که هنوز به‌طور کامل هضم نشده است، ترکیب شود.

صفرا، به هضم چربی کمک می‌کند اما وجود خود کیسه صفرا الزامی نیست. برداشتن کیسه صفرا پیامد منفی جدی برای سلامت فرد ندارد اما ممکن است به بروز اسهال و هضم ناقص چربی منجر شود.

عمل کیسه صفرا چقدر طول می کشد؟

اکثر افراد مبتلا به سنگ کیسه صفرا که علائمی بروز نمی دهند و در نتیجه هرگز نیاز به درمان نخواهند داشت.

پزشک شما بر اساس علائم و نتایج آزمایش های تشخیصی تعیین می کند که نحوه درمان سنگ کیسه صفرا چگونه است.

پس توجه به این نکته ضروری است که همه افرادی که سنگ کیسه صفرا دارند نیاز به جراحی برای برداشتن کیسه صفرا ندارند. در نهایت پزشک به شما کمک می کند تا تصمیم بگیرید که کدام روش برای شما و علائم شما بهترین است.

همچنین پزشک ممکن است به شما توصیه کند که مراقب علائم عوارض سنگ کیسه صفرا، مانند تشدید درد در سمت راست بالای شکم باشید. در ادامه گزینه های جراحی برای درمان سنگ کیسه صفرا عبارتند از:

• جراحی برای برداشتن کیسه صفرا (کوله سیستکتومی)

پزشک معالج امکان دارد جراحی را برای حذف کیسه صفرا پیشنهاد کند. زیرا سنگ های صفراوی اغلب عود می کنند.

هنگامی که کیسه صفرا شما برداشته می شود، صفرا به جای اینکه در کیسه صفرا ذخیره شود، مستقیماً از کبد به روده کوچک شما جاری می شود.

برای زنده ماندن نیازی به کیسه صفرا ندارید و برداشتن کیسه صفرا بر توانایی شما در هضم غذا تأثیر نمی گذارد، اما می تواند باعث اسهال شود که معمولاً موقتی است.

پس اگر درد کیسه صفرا و علائم دیگر دارید، ممکن است برای برداشتن کیسه صفرا به جراحی نیاز داشته باشید که عمل جراحی کوله سیستکتومی نامیده می شود.

در ابتدا به شما بیهوشی تزریق می شود، بنابراین در طول جراحی در خواب خواهید بود و دردی احساس نمی کنید. در طی جراحی سنتی، کیسه صفرا از طریق یک برش به طول 5 تا 8 اینچ (برش) در شکم شما برداشته می شود. به این نوع عمل جراحی کوله سیستکتومی باز اطلاق می شود.

• جراحی کوله سیستکتومی لاپاروسکوپی

روش رایج‌ تر برای برداشتن کیسه صفرا کوله سیستکتومی لاپاروسکوپی نامیده می‌شود. در طی این جراحی 3 تا 4 برش کوچک در شکم شما ایجاد می شود.

سپس ابزارها از طریق برش ها وارد می شوند. جراح از این ابزار برای مشاهده کیسه صفرا و برداشتن آن استفاده می کند.

گفتنی است که یکی از ابزارهای مورد استفاده لاپاراسکوپ نام دارد. این ابزار یک لوله کوچک و نازک با دوربین و نور در نوک آن است.

دوربین برای دیدن درون بدن شما استفاده می شود. دوربین کیسه صفرا را روی صفحه تلویزیون نشان می دهد. این به پزشک اجازه می دهد تا کیسه صفرا را در حین برداشتن آن ببیند.

پزشک شما این کار را با استفاده از ابزارهایی که در برش های دیگر قرار داده شده است انجام می دهد. سپس کیسه صفرا از طریق یکی از شکاف ها از بدن خارج می شود.

پس از برداشتن کیسه صفرا، پزشک تمام مجاری صفراوی را می بندد. او برش ها را با بخیه، منگنه یا چسب می بندد. این راه درمانی ممکن است 1 تا 2 ساعت زمان ببرد. اکثر افراد در همان روز یا روز بعد از جراحی به خانه می روند.

البته توجه به این نکته ضروری است که در صورتی که شکم از قبل جراحی‌هایی به خود دیده باشد یا  دچار سایر چسبندگی ها باشد، بیمار را به مدت زمان 1 تا 2 ساعت در اتاق عمل نگه میدارد.

چرا که در شرایط عادی عمل جراحی سنگ کیسه صفرا جزء عمل های مینور و کوتاه‌مدت تلقی شده و در صورتی که فرد در عادی ترین شرایط ممکن باشد و هیچ گونه عمل جراحی قبلی را تجربه نکرده باشد نهایتاً 30 تا 45 دقیقه عمل جراحی سنگ کیسه صفرا به طول می انجامد.

درد کیسه صفرا کجاست؟

اگر مشکلی برای کیسه صفرا به وجود بیاید، ممکن است دچار درد شکم ملایم تا شدید شویم. درد کیسه صفرا اغلب 30 دقیقه تا 3 ساعت به طول می‌انجامد.

برخی اوقات، ممکن است کیسه صفرا مشکل داشته باشد اما فرد هیچ دردی حس نکند. بنابراین علائم درد کیسه صفرا به دلیل آن بستگی دارد.

همانطور که گفته شد دردی که در ناحیه کیسه صفرا اتفاق می‌ افتد نسبت به مشکل و عارضه پیش آمده متفاوت خواهد بود.

اما مسئله قابل توجه این است که اگر در ناحیه‌ ای که کیسه صفرا قرار می‌ گیرد دردهای شدید و پیوسته را تجربه می‌ کنید و این دردها به شانه راست و گاهاً به کمر کشیده میشود به احتمال زیاد از نشانه‌ های یک آسیب جسمانی بزرگ می باشد که فرد موظف است حتماً سلامت کیسه صفرا را در چنین موقعیتی مورد ارزیابی قرار دهد.

از طرف دیگر متخصصان دردهایی را که پس از خوردن غذا اتفاق می‌ افتد هم مربوط به بیماری های کیسه صفرا دانسته و معمولاً پس از مصرف انواع خوراکی‌ های چرب این دردها بیش از هر زمان دیگری احساس میشود و می‌ تواند این مشکلات را به کیسه صفرا ربط داده که باید حتماً اقدامات لازم جهت بررسی عامل درد انجام پذیرد.

متخصصان هرگونه دردهای تیز و کوبنده را در ناحیه کیسه صفرا نشانه خطرناکی از بیماری‌ های صفرا دانسته و معتقدند که اگر به طور پیوسته با حالت تهوع و احساس پری در شکم مواجه هستید باید برای بررسی کیسه صفرا به پزشک مراجعه نمایید.

اما گاهاً برخی از افراد زمانی که نفس عمیق می‌ کشند دردهای بسیار شدیدی را در ناحیه شکم تجربه می‌ کنند، اگر این دردها آنقدر تیز و کوبنده باشند که باعث احساس ناخوشایند در افراد شوند باید نسبت به بیماری‌ های مربوط به کیسه صفرا کمی محتاط‌ تر باشید و بررسی‌ های تکمیلی‌ تر را انجام دهید.

سنگ کیسه صفرا

اگر علائمی مانند احساس تهوع، بی‌اشتهایی، خستگی، کاهش وزن، پوست و چشم زرد، تب و لرز، خارش، عرق شبانه، ادرار تیره یا مدفوع چرب داشته باشید، به احتمال زیاد دلیل درد شما وجود سنگ کیسه صفرا است.

سنگ کیسه صفرا یک توده‌ جامد از جنس کلسترول یا رنگ‌دانه است و اندازه‌های مختلفی دارد. دلیل شکل‌گیری سنگ کیسه صفرا، افزایش سطح چربی و تبدیل آن به کریستال توسط صفرا است.

این کریستال‌ها در طول زمان ترکیب شده و جریان ورود صفرا به کیسه یا روده باریک را مسدود می‌کنند. درد ناشی از سنگ کیسه صفرا ناگهان اتفاق می‌افتد و به‌سرعت در بالای سمت راست شکم تشدید می‌شود.

همچنین ممکن است سنگ کیسه صفرا مانع از انتقال صفرا از کیسه به روده باریک شود و بنابراین، صفرا به کیسه بازگردد. این وضعیت، التهاب کیسه صفرا را به وجود می‌آورد و درد ناشی از آن در پشت قفسه سینه و پشت بازوی راست احساس می‌شود. این روند در بلندمدت به الهتاب پانکراس می‌انجامد.

پولیپ کیسه صفرا

اگر علائم کیسه صفرا به‌صورت تهوع و استفراغ به‌ همراه درد مزمن و دوره‌ای در سمت راست بالای شکم بروز یابد، دلیل آن احتمالا پولیپ است.

سابقه خانوادگی، عامل خطر پولیپ کیسه صفرا تلقی می‌شود چرا که جنسیت، سن و وزن بدن، تأثیری در ایجاد پولیپ ندارند.

پولیپ کیسه صفرا در قالب یک توده در جداره داخلی صفرا رشد می‌کند و به احتمال 95 درصد سرطان‌زا نیست. اندازه پولیپ امکان پیش‌بینی بدخیم یا خوش‌خیم بودن آن را فراهم می‌سازد.

پولیپ‌های کوچک با قطر کمتر از 1.5 سانتی‌متر سرطان‌زا نیستند و به درمان نیاز ندارند. البته ممکن است دکتر معاینه منظم را برای رصد تغییرات در اندازه پولیپ تجویز کند. معاینه پولیپ کیسه صفرا اغلب با استفاده از سونوگرافی شکم یا آندوسکوپی شکم انجام می‌گیرد.

اگر قطر پولیپ کیسه صفرا بزرگ‌تر از 1.5 سانتی‌متر باشد، احتمال بروز سرطان در درازمدت وجود دارد. اگر قطر پولیپ به 2 سانتی‌متر برسد خطر سرطان را افزایش داده و عمل کیسه صفرا (کوله سیستکتومی) را ضروری خواهد ساخت.

روش‌های تشخیص مشکل کیسه صفرا

دکتر سوال‌هایی درباره علائم کیسه صفرا خواهد پرسید و معاینه فیزیکی انجام خواهد داد تا محل دقیق درد را مشخص کند.

اگر دکتر گمان کند که دلیل درد کیسه صفرا سنگ کیسه صفرا است، یکی از این سه آزمایش رایج را انجام خواهد داد:

1- آزمایش خون: در این نوع آزمایش، افزایش سطح بیلی روبین (سرخ زهره) و سطح آنزیم پانکراس یا کبد که علائم اصلی انسداد لوله صفرا به شمار می‌روند، شناسایی می‌شوند؛

2- اولتراسونوگرافی شکم: این نوع آزمایش، از موج‌های صوتی برای تصویربرداری از کیسه صفرا و نواحی اطراف آن استفاده می‌کند تا وجود سنگ را تأیید یا رد کند؛

3- سی تی اسکن شکم: در این آزمایش، پرتو به کیسه صفرا و لوله‌های آن تابانده می‌شود تا تصویری از آنها به دست آید.

پولیپ کیسه صفرا معمولا هنگامی کشف می‌شود که دکتر برای دلایل دیگری کیسه صفرا و لوله‌های آن را معانیه می‌کند.

اگر پولیپ علائم داشته باشد، می‌توان از اولتراسونوگرافی شکم برای تشخیص آن استفاده کرد.

تشخیص سرطان کیسه صفرا تنها زمانی امکان‌پذیر است که آثار آن از کیسه صفرا فراتر رفته باشند. اگر دکتر نسبت به وجود سرطان مشوک شود، از آزمایش خون، تصویربرداری، معاینه فیزیکی و بررسی سوابق علائم کیسه صفرا استفاده خواهد کرد.

در صورتی که وجود سرطان کیسه صفرا تأیید شود، آزمایش‌های بیشتری برای تعیین مرحله پیشرفت سرطان انجام خواهند گرفت.

عفونت کیسه صفرا چه علائمی دارد؟

بروز عفونت در کیسه صفرا همواره با درد در ناحیه فوقانی و سمت راست شکم در ارتباط بوده و در صورتی که پزشک  ناحیه مورد نظر را لمس کند درد به صورت موضعی احساس می شود.

به علاوه بروز برخی از عارضه های عمومی نظیر تب و لرز نیز می‌ تواند نشانه بروز عفونت در کیسه صفرا بر اثر سنگ باشد. همچنین در برخی از موارد مشاهده می شود که بیماران بر اثر عفونت کیسه صفرا به زردی چشم دچار می شوند.

بیماری‌ های مربوط به کیسه صفرا متعدد و مختلف است اما عفونت در این عضو حیاتی علائم و نشانه‌ هایی به همراه دارد که با شناخت آنها می‌ توانید از سلامت خود با دقت بیشتری محافظت کنید.

گاهاً بروز عفونت در بخش‌ های مختلف بدن با دردهای پیوسته یا مقطعی همراه است و اگر عفونت در کیسه صفرا رخ دهد بروز درد شدید در این ناحیه از شکم چندان دور از انتظار نخواهد بود.

اما طبق تحقیقات انجام شده بیماری‌ های مربوط به کیسه صفرا به ویژه بروز عفونت در این عضو نشانه‌ های یکسانی خواهد داشت که با توجه به وضعیت جسمانی افراد با شدت متفاوتی رخ می‌ دهد.

درد اولین و مهمترین نشانه از آسیب‌ های جسمانی است و معمولاً عفونت در کیسه صفرا با دردهای پیوسته در قسمت بالایی شکم همراه است.

ناگفته نماند که به واسطه عفونت در این عضو کاهش شدید اشتها و حالاتی مانند تهوع و استفراغ دور از انتظار نبوده و معمولاً این افراد تب بالای ۳۸ درجه سانتیگراد را تجربه می‌ کنند.

همچنین باید بدانید که عفونت کیسه صفرا با حالات جسمانی خاصی مانند کسالت یا خستگی‌ های دائمی همراه است، البته درد در شانه سمت راست و همچنین درد کمر به ویژه در قسمت‌ های بالایی آن مربوط به عفونت کیسه صفرا میشود و اگر ضربان قلب بیش از حد طبیعی تند شود هم ممکن است از نشانه‌ های عفونت در این عضو مهم باشد.

آیا عمل کیسه صفرا خطرناک است؟

برداشتن کیسه صفرا یک عمل بی خطر در نظر گرفته می شود و عوارضی نادر دارد. با این حال، هر عمل جراحی خطراتی را به همراه دارد.

قبل از انجام عمل، پزشک معاینه فیزیکی کامل و سابقه پزشکی را برای به حداقل رساندن این خطرات انجام می دهد. خطرات برداشتن کیسه صفرا باز عبارتند از:

• واکنش آلرژیک به بیهوشی یا سایر داروها
• خون ریزی بیش از حد
• لخته شدن خون
• آسیب به عروق خونی
• مشکلات قلبی، مانند ضربان قلب سریع، حمله قلبی یا نارسایی قلبی
• عفونت
• آسیب به مجاری صفراوی یا روده کوچک
• پانکراتیت

البته توجه به این نکته کاملاً ضروری است که اگر عمل جراحی کیسه صفرا توسط یک پزشک فوق تخصص انجام شود، خطر ابتلا به عوارض فوق به زیر یک درصد و نزدیک صفر می رسد.

به همین دلیل در صورتی که بیمار واجد شرایط انجام عمل کیسه صفرا باشد، جراح فوق تخصص این عمل را به عنوان یک جراحی ایمن به وی معرفی می کند.

درمان کیسه صفرا

اگر درد کیسه صفرا مزمن نباشد از مسکن برای کاهش آثار آن استفاده خواهد شد. همچنین بسیاری از افرادی که تنها یک یا دو بار درد ناشی از سنگ کیسه صفرا را تجربه می‌کنند، نیازی به درمان پزشکی ندارند.

قرقره کردن نمک صفرا روش دیگری برای رفع علائم جزئی کیسه صفرا به شمار می‌رود.

اما اگر درد ناشی از سنگ کیسه صفرا یا پولیپ کیسه صفرا مزمن و شدید باشد، یکی از روش‌های زیر برای درمان کیسه صفرا تجویز خواهد شد:

1- مصرف داروی اورسودیول برای تحلیل کلسترول در سنگ کیسه صفرا؛

2- مصرف آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت کیسه صفرا در نتیجه انسداد لوله صفرا؛

3- عمل کیسه صفرا به‌ عنوان یک روش درمان قطعی برای انواع درد کیسه صفرا که رایج‌ترین نوع آن، عمل لاپاراسکوپی است و در آن، کیسه صفرا به‌طور کامل برداشته می‌شود؛

4- کیموتراپی و پرتودرمانی برای درمان سرطان کیسه صفرا و پیش‌گیری از عدم بازگشت سرطان؛

5- لیتوتریپسی یا سنگ‌شکنی پزشکی که با ارسال امواج پرانرژی از دستگاه به دیواره شکم و شکستن سنگ کیسه صفرا همراه است.

عمل کیسه صفرا چه عوارضی دارد؟

 همان گونه که در بخش قبل اشاره شد عمل کیسه صفرا جزء جراحی های کم خطر و ایمن طبقه بندی شده اما به هرحال عوارضی همچون خطر خونریزی در محل انجام عمل یا خونریزی از ناحیه کبدی،  آسیب مجاری صفراوی اصلی و ایجاد توده های صفراوی بعد از عمل و در صورت بی احتیاطی پزشک ممکن است آسیب هایی به سایر ارگانهای مجاور کیسه صفرا  نظیر اثنا عشر و معده برسد.

در ادامه علاوه بر موارد فوق سایر عوارض احتمالی عمل کیسه صفرا عبارتند از :

• مشکل در هضم چربی

امکان دارد بدن شما زمان نیاز داشته باشد تا با راه جدید هضم چربی سازگاری پیدا کند. داروهایی که در حین جراحی به شما داده شده نیز ممکن است باعث سوء هاضمه شود.

این امر معمولاً طولانی نیست، اما برخی از بیماران دچار عوارض جانبی طولانی ‌مدت می ‌شوند که معمولاً ناشی از نشت صفرا به سایر اندام ‌ها یا سنگ‌ های صفراوی است که در مجاری صفراوی باقی مانده‌اند.

• اسهال و نفخ شکم

سوء هاضمه می تواند باعث اسهال یا نفخ شود که اغلب با چربی اضافی یا فیبر بسیار کم در رژیم غذایی بدتر می شود. نشت صفرا می تواند به معنای داشتن مقدار ناکافی صفرا در روده برای هضم چربی باشد که باعث شل شدن مدفوع می شود.

• یبوست

اگرچه برداشتن کیسه صفرا بیمار معمولاً یبوست را کاهش می دهد، جراحی و بیهوشی مورد استفاده در طول عمل می تواند منجر به یبوست کوتاه مدت شود. کم آبی بدن نیز این پتانسیل را دارد که یبوست را تشدید کند.

• آسیب روده

در حین برداشتن کیسه صفرا، این مشکل به ندرت اتفاق می افتد اما ممکن است جراح به روده آسیب برساند.

این عارضه ممکن است منجر به گرفتگی شود. مقداری درد پس از هر جراحی طبیعی است، اما اگر بیشتر از چند روز ادامه پیدا کرد یا به جای بهتر شدن بدتر شد، با پزشک خود صحبت کنید.

• زردی یا تب

سنگی که پس از جراحی برداشتن کیسه صفرا در مجرای صفراوی باقی می ‌ماند می ‌تواند باعث درد شدید یا یرقان شود که همان زرد شدن پوست است. انسداد کامل هم می تواند باعث عفونت شود.

عوارض برداشتن سنگ کیسه صفرا

یکی از مهم ترین پرسش هایی که توسط بیماران متقاضی انجام عمل یک کیسه صفرا مطرح می شود، این است که آیا انجام عمل فوق و برداشتن کیسه صفرا عارضه خاصی ایجاد می کند؟ پاسخ این سوال به نقش کیسه صفرا در بدن نهفته است.

بدین منظور باید خاطر نشان کرد که صفرا مورد نیاز برای هضم چربی ها از کبد ترشح می شود و کیسه صفرا صرفاً محل تجمع و تقلیل صفرا است.

از طرفی از بین بردن سنگ کیسه صفرا همچون سنگ کلیه نیست که با اشعه صورت بگیرد، بلکه باید سنگ و کیسه را هر دو با هم از بدن خارج کرد.

پس با توجه به این دو گزاره باید گفت که برداشتن کیسه صفرا عارضه خاصی را ایجاد نمی کند.

بلکه تنها مشکل قابل پیش بینی این است که بدن در چند روز اول بعد از عمل ممکن است با مشکل ناشی از جذب چربی روبرو شود که بعد از بازه زمانی یاد شده به صورت خودکار خود را با شرایط جدید وفق داده و مستقیم صفرا از کبد به روده می ریزد. پس باید اذعان کرد که عارضه خاصی گریبان متقاضیان برداشتن سنگ کیسه صفرا نمی گیرد.

عوارض برداشتن کیسه صفرا در طولانی مدت هم یک شایعه بیشتر نیست.

آیا برداشتن سنگ کیسه صفرا باعث لاغری می شود؟

صفرا به هضم غذاهای چرب کمک می کند. برداشتن این اندام، کبد را از تولید صفرا برای هضم چربی‌ها باز نمی ‌دارد.

صفرا به جای اینکه در کیسه صفرا ذخیره شود، به طور مداوم از کبد مستقیما به دستگاه گوارش وارد می شود. گفتنی است که ارتباطی خاص بین رژیم غذایی و سنگ کیسه صفرا وجود دارد. چاقی و کاهش وزن سریع از عوامل خطر برای ایجاد سنگ کیسه صفرا هستند.

همچنین اگر رژیم غذایی حاوی کربوهیدرات های تصفیه شده و کالری زیاد، اما فیبر کم داشته باشد، خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا را افزایش می دهد.

پس باید به این نکته توجه کرد که مصرف غذاهای پرچرب و سنگین و تجمع چربی و کلسترول که، چاقی نتیجه آن است می ‌تواند منجر به ابتلا به سنگ کیسه صفرا شود.

اما به طور کلی باید خاطر نشان کرد که هیچگونه ارتباط مستقیمی میان برداشتن کیسه صفرا و لاغری وجود ندارد و بیماران و متقاضیان انجام عمل جراحی فوق نباید انتظار خاصی را در باب کاهش وزن ناگهانی و یا چشمگیر بعد از انجام عمل فوق داشته باشند.

آیا بعد از عمل کیسه صفرا لاغر می شویم؟

پس از برداشتن کیسه صفرا، این احتمال وجود دارد که مقداری کاهش وزن را تجربه کنید. این امر ممکن است به دلیل موارد زیر باشد:

• حذف غذاهای چرب

پس از جراحی، ممکن است تا زمانی که بدن خود را تنظیم کند، در هضم غذاهای چرب دچار مشکل شوید. به همین دلیل، جراح شما ممکن است به شما دستور دهد که از مصرف غذا های پر چرب و سرخ شده پرهیز کنید تا زمانی که بدن شما بهتر بتواند آن ها را مدیریت کند.

• داشتن یک رژیم غذایی ملایم

در طول دوران نقاهت، ممکن است متوجه شوید که غذا های تند و غذا هایی که باعث ایجاد گاز می شوند می توانند منجر به ناراحتی های گوارشی شوند. این مشکل می تواند شما را از برخی از غذاهای مورد علاقه خود دور کند.

• مصرف غذابا لقمه های کوچک

تا چند هفته پس از جراحی، ممکن است نتوانید مقدار زیادی غذا را در یک وعده بخورید. احتمالاً به شما توصیه می‌ شود که وعده ‌های غذایی کوچک‌ تر را بیشتر بخورید.

• دوره بهبودی و ریکاوری

اگر جراحی سنتی به جای جراحی لاپاراسکوپی انجام داده اید، ممکن است درد، ناراحتی و زمان بهبودی طولانی تری بعد از جراحی تجربه کنید که همه این ها می تواند بر اشتهای شما تأثیر بگذارد.

• ابتلا به اسهال

یکی از عوارض جانبی احتمالی جراحی کیسه صفرا، اسهال است. این مشکل باید پس از چند هفته بهبود یابد.

در دوران نقاهت، امکان دارد کالری کمتری نسبت به قبل از زمان جراحی دریافت کنید. اگر چنین است، احتمالاً حداقل به طور موقت وزن کم خواهید کرد.

اما در کنار توجه به موارد یاد شده باید به این نکته نیز دقت کرد که رابطه مستقیمی میان لاغری و از دست دادن وزن با عمل کیسه صفرا وجود ندارد و مطابق این گزاره متقاضیان انجام عمل جراحی فوق نباید انتظار از دست دادن سریع یا زیاد وزن در مدت زمان کوتاه را داشته باشند.

جراحی لاپاراسکوپیک کیسه صفرا با دکتر سعید شمس

دکتر سعید شمس به عنوان بهترین جراح کیسه صفرا در تهران و عضو جامعه بین‌المللی جراحان چاقی و باریتریک و جامعه جراحان ایران است.

وی از دانشگاه علوم پزشکی ایران فارغ‌التحصیل شده است و بیش از 4000 عمل جراحی در بیمارستان‌های مختلف تهران انجام داده است.

دکتر شمس در زمینه‌های مختلف جراحی مانند عمل چاقی و روده‌ها، فوق تخصص دارد و عمل سنگ کیسه صفرا یکی دیگر از خدمات ایشان به شمار می‌رود.

دکتر شمس برای تشخیص و درمان درد کیسه صفرا از عمل لاپاروسکوپی استفاده می‌کند.

لاپاروسکوپ، یک ابزار مدرن برای مشاهده درون بدن است و از یک لوله نازک و بلند و یک دوربین پیشرفته در نوک آن تشکیل می‌شود.

در عمل لاپاروسکوپی، ابتدا برشی کوچک در دیواره شکم فرد ایجاد می‌شود و سپس ابزار لاپاروسکوپ از این مسیر وارد بدن می‌شود. دوربین، تصاویر درون بدن را به مانیتور ارسال می‌کند تا دکتر بدون نیاز به جراحی باز دلیل درد کیسه صفرا را تشخیص دهد.

البته لاپروسکوپی برای جراحی چاقی مانند عمل اسلیو معده، بای پس معده، مینی بای پس معده و سایر جراحی های که توسط دکتر شمس انجام می گیرد مانند فتق، طحال نیز به کار می‌رود.

پیشگیری از مشکلات کیسه صفرا

هیچ روش ثابت‌ شده‌ای برای پیشگیری از بروز درد کیسه صفرا وجود ندارد. درواقع دلیل عمده تشکیل سنگ کیسه صفرا سابقه خانوادگی است اما رعایت چند نکته می‌تواند به پیشگیری از مشکلات کیسه صفرا کمک کند:

1- صرف سه وعده غذایی سالم و متعادل در هر روز؛

2- حفظ وزن مناسب بدن؛

3- انجام ورزش به‌صورت منظم؛

4- پرهیز از نوشیدن مشروبات الکلی.

همچنین مدیریت سلامت فردی و کنترل مشکلات رایج مانند دیابت و کلسترول بالا، خطر بروز علائم کیسه صفرا را کاهش می‌دهد.

جمع بندی نهایی

با توجه به آنچه گذشت به نظر می رسد کلسترول نقش مهمی در شکل گیری سنگ کیسه صفرا ایفا می کند.

اگر سابقه خانوادگی سنگ کیسه صفرا دارید، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که مصرف غذاهایی با محتوای چربی اشباع بالا را محدود کنید.

برخی از این غذاها عبارتند از: گوشت چرب مانند سوسیس، کیک و کلوچه، خامه، پنیرهای خاص و… از آنجایی که افراد مبتلا به چاقی بیشتر مستعد ابتلا به سنگ کیسه صفرا هستند، نگه داشتن وزن در محدوده متوسط ​​راه دیگری برای محدود کردن احتمال ابتلا به عارضه مورد بحث است.

همچنین این توصیه وجود دارد که حتماً رزومه و سابقه پزشک جراح مورد بررسی قرار گیرد تا با تکیه به تجربه وی ضریب خطا تا حد امکان کاهش یافته و احتمال ابتلاء به عوارض ناخواسته‌ای که ناشی از اشتباه پزشک است تا حد امکان به صفر برسد.