طی چند دهه گذشته اضافه‌وزن و چاقی کودکان در ایالات متحده آمریکا و همچنین در بسیاری از کشورهای جهان افزایش چشمگیری داشته است. البته همه می‌دانیم که علت این پدیده وابسته به چندین عامل مختلف است، اما تاثیرات رفتاری و محیطی نقش بسزایی دارد. به‌طور مشابه میزان دیابت نوع 2 در کودکان همراه با افزایش شیوع چاقی، به طرز چشمگیری افزایش یافته است و یکی از عوارض چاقی در کودکان دیابت نوع 2 است، بنابراین تأثیر چاقی و اضافه وزن بر دیابت نوع 2 غیرقابل انکار است. در ادامه بیشتر به این مبحث می‌پردازیم.
کودکان چاق بیشتر در معرض فاکتورهای خطر متابولیک بوده و همین طور به نظر می‌رسد کسانی که سابقه خانوادگی دیابت دارند، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به دیابت نوع 2 هستند. هر دو عامل چاقی و دیابت نوع دو خطر ابتلا به اختلالات مختلف سلامتی را افزایش می‌دهند و این امر احتمال کاهش امید به زندگی را در پی دارد. علاوه بر این چاقی و دیابت نوع دو در کودکان با افزایش خطر مشکلات روانی مانند افسردگی، اختلالات اشتها و کاهش کیفیت زندگی، از جمله رژیم غذایی و فعالیت‌های بدنی همراه است.
درمورد چاقی کودکان در دوران کرونا ما در یک مقاله جداگانه بطور مفصل به آن پرداخته ایم، پیشنهاد می کنم برای مطالعه بیشتر در مورد چاقی کودکان بر روی متن لینک داده شده کلیک کنید.
علائم دیابت نوع دو در کودکان همیشه به‌راحتی قابل تشخیص نیست. در بیشتر موارد، بیماری به‌تدریج ایجاد می‌شود و تشخیص علائم را سخت می‌کند. بسیاری از افراد هیچ علائمی احساس نمی‌کنند؛ در مواردی نیز کودکان ممکن است هیچ علامتی نشان ندهند.
تعدادی از نشانه های دیابت نوع 2 در کودکان را در لیست زیر می‌بینید. اگر فکر می کنید فرزند شما به دیابت مبتلا است، این شش علامت را در وی زیر نظر داشته باشید:
تحقیقات نشان می‌دهد که کودکان مبتلا به دیابت نوع 2 احتمالاً در اوایل بزرگسالی دچار عوارض جدی مرتبط با دیابت می‌شوند؛ حتی در جوانان مبتلا به دیابت نوع 2، علائم اولیه تهدید سلامتی رگ‌های عروقی و ماکروواسکولار ممکن است وجود داشته باشد.
برای اینکه بدانید دلایل ابتلاء به دیابت نوع دو چیست و چاقی چه تأثیری دیابت دارد حتماً مقاله لینک داده شده را مطالعه نمایید.
شناسایی و درمان کودکان دارای اضافه‌وزن در محیط مدرسه و همچنین برنامه‌های پیشگیری از چاقی که در مدرسه به کودکان ارائه می‌شود، نویدبخش است. از آنجا که درمان چاقی فقط به میزان متوسطی مؤثر است، پیشگیری از چاقی که از اوایل کودکی آغاز می‌شود، بسیار مهم بوده و زمینه‌ای برای تحقیقات آینده است. بهداشت عمومی و سیاست‌های کشوری نیز در این زمینه رویکردهای مناسبی اتخاذ کرده‌اند.
دیابت نوع 2 به‌عنوان یک اپیدمی جدی در جمعیت کودکان ظاهر شده است. فقدان شواهد بالینی در مورد استفاده از داروهای مختلف، درمان این گروه از بیماران را دشوار می کند. مداخلات در شیوه زندگی از جمله ورزش و تغذیه باید سنگ بنای درمان باشد. بیماران و اعضای خانواده باید درگیر اقدامات آموزشی شامل رژیم و ورزش باشند.
مداخلات بالینی حضوری شامل برنامه‌های رفتاری مبتنی بر خانواده، ممکن است مؤثر باشد اما بعید است که بیشتر خانواده‌هایی که فرزندانشان نیاز به درمان دارند، برنامه‌های درمانی جامع مبتنی بر شواهد را دریافت کنند. البته برنامه‌های موجود در اینترنت مبتنی بر کاهش و نگهداری وزن موفقیت‌هایی کسب کرده‌اند و توانایی افزایش مداخله مؤثر را برای مردم دارند.
در موارد چاقی مرضی، از رویکردهای بستری و جراحی با هدف درمان دیابت نوع 2 با عمل جراحی لاغری استفاده می‌شود. عمل بای پس و مینی بای پس معده و حتی عمل اسلیو، جزو عمل‌های لاغری است که برای درمان دیابت نیز انجام می‌شوند. برخی از داروهای کاهش وزن نیز برای بررسی میزان تاثیرگذاری، مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند.
اگر می خواهید بدانید که عمل بای پس معده چگونه به درمان دیابت کمک می کند پیشنهاد میکنم مقاله عمل بای پس معده برای دیابت را مطالعه نماید.
آکادمی اطفال آمریکا متفورمین یا انسولین را به عنوان درمان خط اول در کودکانی که بسته به تظاهرات بالینی، مبتلا به دیابت نوع 2 تشخیص داده شده‌‌اند، توصیه می‌کند. در صورت نیاز به تغییر میزان گلوکز به دلیل ایجاد سمیت‌هایی مانند کتواسیدوز یا افزایش قند خون قابل توجه، انسولین ترجیح داده می‌شود.
مداخلات در سبک زندگی به‌تنهایی با موفقیت طولانی مدت روبرو می‌شوند و متفورمین و انسولین تنها داروهای ضد دیابت هستند که برای درمان دیابت نوع 2 در کودکان تایید می‌شوند. برای انتخاب در میان این عوامل باید اولویت بیمار و داده‌های موجود برای ایمنی و اثربخشی در کودکان و بزرگسالان را در نظر گرفت.
همان طور که گفتیم، جراحی لاغری نیز یکی از راه‌های درمان عارضه چاقی و دیابت است که با نظر پزشک جراح صورت می‌گیرد. اگر می‌خواهید بدانید که بهترین جراح دیابت تهران چه کسی است، با ما همراه باشید.
دکتر سعید شمس فلوشیپ فوق تخصصی جراحی چاقی و فلوشیپ فوق تخصصی جراحی دیابت و متابولیک در تهران از مجرب‌ترین و حاذق‌ترین متخصصان این زمینه است که نگرانی‌های شما را درباره چاقی و دیابت فرزندتان برطرف می‌کند. وی با سابقه بیش از 1500 عمل جراحی چاقی در بیمارستان‌های رسول اکرم، آتیه، لاله، نیکان، فرهیختگان، تجربه درخشانی در این مسیر دارد که باعث آسودگی خیال بیمار و خانواده او و عدم ترس آن‌ها از عمل جراحی یا درمان می‌شود.
رضایت بیماران ایشان از روند درمان گواه از موفقیت‌های بی‌شمار دکتر سعید شمس در این راه می‌دهد. اگر احساس می‌کنید احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 در کودکان اطراف شما بیش از سایرین است؛ توصیه می‌کنیم برای مشاوره به ایشان مراجعه کنید. عمل جراحی دیابت نوع دو با عمل مینی بای پس معده یکی از تخصص‌های ایشان در زمینه درمان قطعی دیابت نوع دو با عمل لاغری است.
داشتن سابقه خانوادگی دیابت نوع 2 در کودکان و جوانان مبتلا بسیار شایع است و تحقیقات نشان می‌دهد که عوامل خانوادگی تاثیر مهمی در ابتلای جوانان به دیابت نوع 2 دارند. به عنوان مثال اعضای خانواده با سبک رفتاری پرخطر ممکن است الگو‌های خوبی برای دریافت رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی نباشند. جای تعجب نیست که کودکان مبتلا به دیابت به‌احتمال زیاد دارای رژیم‌های غذایی نادرست و فعالیت بدنی کم یا غلط در زندگی هستند.
عوامل روانشناختی نیز نقش مهمی در مدیریت دیابت نوع 2 در کودکان دارند، زیرا مطالعات نشان می دهد چنین کودکانی در معرض افسردگی، پرخوری و افت کیفیت زندگی هستند. پزشکان چالش‌های اساسی در مراقبت‌های بالینی دیابت در کودکان را گزارش می‌کنند؛ از جمله سبک‌های رفتاری پرخطر، مشکلات روانی، کاهش انگیزه بیمار و موانع فرهنگی.
دستورالعمل‌های اجتماعی هم برای درمان دیابت نوع دو در کودکان وجود دارد که تاکیدشان بر اهمیت مراقبت‌های یکپارچه تیمی بین رشته‌ای به کمک متخصصان بهداشت رفتاری است. با این حال تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که اکثر کودکان مبتلا به دیابت به کنترل قند خون مطلوب دست نمی‌یابند، اضافه وزن دارند و اغلب تحت درمان پزشکی نیستند. سازمان‌های ملی و بین‌المللی مانند انجمن دیابت آمریکا و انجمن بین‌المللی دیابت کودکان و نوجوانان توصیه می‌کنند که پزشکان، پرستاران، متخصصان رژیم‌درمانی و متخصصان بهداشت روان و رفتار در تیم‌های بین‌رشته‌ای همکاری کنند تا به‌طور مؤثر به کودکان مبتلا به دیابت کمک کنند و مردم بهتر و بیشتر بدانند که دیابت نوع دو چیست و چگونه درمان می شود؟
با توجه به خطرات اساسی بهداشتی مرتبط با کنترل ضعیف دیابت نوع 2 در کودکان برنامه‌ها باید کودکان پرخطر، از جمله کودکان دارای اقلیت اضافه وزن و دارای سابقه خانوادگی دیابت را غربال کنند. درمان‌های کنترل وزن مبتنی بر شواهد که ممکن است خطر دیابت را کاهش دهند، باید بر روی این کودکان پرخطر تمرکز کنند. تحقیقات با تمرکز بر پیشگیری از دیابت در کودکان و نوجوانان همچنان به عنوان یک اولویت مهم برای بهداشت عمومی است.
