لاپاراسکوپی چیست؟ (هر چیزی که باید درباره این روش بدانید)

عمل لاپاراسکوپی یکی از پیشرفت های حال حاضر دنیای پزشکی است. از این روش برای تشخیص و درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شود.

به کمک لاپاراسکوپی می توان به بررسی دقیق اندام های شکم، دستگاه گوارش و اندام های تناسلی بدون نیاز به برش های عمیق و جراحی باز (لاپاراتومی) پرداخت.

در ادامه با وب سایت دکتر سعید شمس متخصص جراحی لاغری و لاپاراسکوپی همراه باشید تا بیشتر درباره اینکه جراحی لاپاراسکوپی چیست؟ چه کاربردی دارد؟ مزایای لاپاراسکوپی و معایبش چیست؟ و … آشنا شوید.

لاپاراسکوپی چیست؟

لاپاراسکوپی نوعی عمل جراحی است که برای انجام آن برخلاف روش های قدیمی نیازی به ایجاد برش های بزرگ بر روی پوست برای دسترسی به اندام های داخلی نیست. به این عمل “جراحی سوراخ کلید” هم گفته می شود که نوعی جراحی کم تهاجمی برای ناحیه شکم و لگن است.

در عمل لاپاراسکوپی، از دستگاهی به نام لاپاراسکوپ استفاده می شود. این دستگاه یک لوله کوچک مجهز به دوربین و منبع نور است که، با ایجاد برش های کوچک روی پوست وارد پوست می شود و توسط آن تصاویری از داخل شکم و لگن بر روی مانیتور جراح ارسال می شود.

برای انجام لاپاراسکوپی، جراح یک برش کمتر از نیم سانت در نزدیکی ناف ایجاد می کند، سپس از طریق این برش ها لوله لاپاراسکوپ وارد بدن بیمار می کند. دوربین لاپاراسکوپ تصاویر داخل ارگان های داخلی بدن بیمار را به مانیتور جراح ارسال می کند. جراح از این طریق می تواند به خوبی وضعیت داخلی بدن بیمار را بررسی کند و از این طریق جراحی را انجام دهد.

عمل لاپاراسکوپی چه فرقی با جراحی باز دارد؟

در جراحی لاپاراسکوپی و جراحی لاپاراتومی (جراحی باز)، جراح از یک سری تجهیزات برای درمان بیماری ها و مشکلات استفاده می کند. اما تفاوت این دو روش در چگونگی انجام کار است. برای مثال در جراحی لاپاراسکوپی به دلیل برش های کوچک تری به نسبت جراحی باز نیاز است، این عمل کم تهاجمی تر و ایمن تر است. از جمله سایر مزایای لاپاراسکوپی به نسبت جراحی های باز عبارتند از:

بستری کوتاه تر در بیمارستان؛
درد کمتری؛
دوره نقاهت کوتاه تر و بهبودی سریع تر؛
هزینه کمتر؛

کاربردهای لاپاراسکوپی چیست؟

امروزه از لاپاراسکوپی برای اکثر جراحی ها استفاده می شود. البته در برخی مواقع جراح به دلیل وضعیت جسمانی پیچیده بیمار تشخیص می دهد که این روش برای وی مناسب نیست. اما به طور کلی به دلیل مزایای لاپاراسکوپی، هزینه کمتر و نتیجه گیری بهتر، بیشتر از آن استفاده می شود. از جمله کاربردهای لاپاراسکوپی عبارتند از:

بیوپسی ها؛
برداشتن تومورهای کوچک؛
برداشتن جنین در حاملگی خارج از رحم؛
برداشتن کیست، سنگ، فیبروم و پولیپ در زنان؛
عمل جراحی اندومتریوز؛
بستن لوله و برگشت آن؛
انواع جراحی بای پس معده؛
جراحی اسلیو معده؛
جراحی ترمیم واژن و مجاری ادراری؛
جراحی ترمیم فتق؛
جراحی ترمیم بیضه (ارکیوپکسی)؛
جراحی برداشتن روده (کولکتومی)؛
ترمیم افتادگی رکتوم (رکتوپکسی)؛
حذف رکتوم (رزکسیون شکم پرینه)؛
برداشتن پروستات (پروستاتکتومی)؛
فوندوپلیکاسیون (عمل ضد رفلاکس مری)؛
برداشتن کلیه (نفرکتومی)؛
برداشتن مثانه (سیستکتومی)؛
برداشتن طحال (اسپلنکتومی)؛
برداشتن کبد؛
برداشت کیسه صفرا (کوله سیستکتومی)؛
برداشتن آپاندیس (آپاندکتومی)؛
برداشتن غده فوق کلیوی (آدرنالکتومی)؛
نفرویورترکتومی رایدکان (درمان سرطان سلول انتقالی)؛
پانکراتیکودئودنکتومی یا ویپل برای درمان سرطان پانکراس؛

البته از این تکنیک کم تهاجمی برای جراحی سایر نواحی بدن به غیر از شکم و لگن انجام می شود که اصطلاحات آنها عناوین دیگری دارند. برای مثال انجام این جراحی در ناحیه زانو آرتروسکوپی نام دارد یا جراحی و مشاهده ریه ها توراکوسکوپ نام دارد و بسیاری موارد دیگر.

کاربرد لاپاراسکوپی در جراحی لاغری

دستگاه گوارش افرادی که دچار چاقی مفرط هستند از نظر حجم و سایز معده، تحرکات روده و همچنین ترشح و کنترل هورمون ها متفاوت است.

اشتهای این افراد بسیار زیاد است که همین موضوع باعث افزایش کالری دریافتی و کاهش میزان سیری می شود.

طی عمل لاغری، جراح با ایجاد تغییراتی که در سیستم دستگاه گوارش اعم از معده و روده ها، تلاش در کاهش وزن قابل توجه و سریع در افراد بسیار چاق دارد.

تا چندین سال گذشته جراح لاغری برای انجام جراحی های لاغری به روش باز عمل می کرد و بخش زیادی از شکم فرد را برش می داد اما در حالی که امروزه جراحان تنها با ایجاد 5 برش کوچک بر روی شکم عمل لاغری را با لاپاراسکوپی و با حداقل تهاجم انجام می دهند.

برای مثال طی عمل اسلیو معده به کمک لاپاراسکوپی، حدود 70 تا 80 درصد از حجم معده (بخشی که هورمون گرلین یا هورمون گرسنگی را ترشح می کند) برداشته می شود، بدون اینکه نیاز به برش های زیاد و زخم های زیاد بر روی شکم باشد.

همچنین در عمل بای پس معده به کمک لاپاراسکوپی، جراح لاغری با برش های کمتر از نیم سانتی ایجاد شده بر روی شکم دستگاه لاپاراسکوپی و تجهیزات لازم جراحی را به داخل بدن فرد وارد می کند و با اقداماتی که بر روی معده و روده انجام می دهد، باعث کوچک تر شدن حجم معده و وارد شدن بیشتر حجم غذا به روده ها می شود.

مزایای لاپاراسکوپی در جراحی های لاغری چیست؟

از جمله مزایای عمل لاغری لاپاراسکوپی عبارتند از:

روشی کم تهاجمی

از جمله مزایای اصلی عمل لاغری لاپاراسکوپی به نسبت جراحی باز این است که این عمل جراحی با استفاده از برش های کوچک، بدون نیاز به بستری شدن طولانی مدت در بیمارستان، با کمترین جای زخم، درد کمتر، دوره نقاهت کوتاه، بهبودی سریع تر، کاهش احتمال وارد شدن آسیب به اندام های شکمی و عوارض کمتر است.

بیشتر بخوانید: مزایای اسلیو معده

کاهش وزن قابل توجه

طبق آمار و شواهد میزان کاهش وزن در طی جراحی لاغری لاپاراسکوپی بسیار چشمگیر و قابل توجه است. عمل لاغری به روش لاپاراسکوپی باعث افزایش احساس سیری، کاهش غذای مصرفی و در نهایت کاهش وزن و تناسب اندام می شود.

درمان بیماری های مرتبط با چاقی

همان طور که می دانید چاقی و اضافه وزن علاوه بر به هم زدن تناسب اندام می تواند زمینه ساز بسیاری از بیماری ها اعم از فشار خون بالا، بیماری های قلبی، سکته مغزی و قلبی، برخی سرطان ها، دیابت نوع دو، کلسترول بالا، ناباروری، آرتروز مفاصل و … باشد.

بیشتر بخوانید: ایا چاقی مانع بارداری میشود؟

بسیاری از افرادی که عمل لاپاراسکوپی لاغری را انجام داده اند شاهد بهبود قابل توجه این بیماری ها و مشکلات و بهبود کیفیت زندگی خود بوده اند.

کاهش وزن طولانی مدت

طبق مطالعات انجام شده، عمل چاقی لاپاراسکوپی می تواند باعث کاهش وزن طولانی مدت و ماندگار شود. البته طبق تجربیات کسانی که عمل اسلیو انجام داده اند یا بای پس معده این نتایج می تواند متفاوت باشد، اما در اکثر بیماران این کاهش وزن ثابت و طولانی مدت بوده است.

عوارض عمل لاپاراسکوپی چیست؟

با وجود فواید بسیار زیاد لاپاراسکوپی نمی توان از احتمال بروز این روش چشم پوشی کرد. از جمله رایج ترین خطرات عمل لاپاراسکوپی عبارتند از احتمال عفونت، خونریزی و آسیب به اندام های شکمی. البته احتمال بروز این عوارض بسیار کم است به طوری که در هر 100 نفر ممکن است یک یا دو نفر این عوارض را تجربه کنند.

اگر می خواهید که عوارض لاپاراسکوپی را تجربه نکنید در صورت مشاهده علائم زیر حتما جراح خود را در جریان بگذارید:

قرمزی، تورم، تجمع مایعات و یا خونریزی در محل های برش؛
تب یا لرز؛
درد شکمی که به صورت مداوم شدیدتر می شود؛
تنگی نفس؛
احساس حالت تهوع و استفراغ مداوم؛
سبکی سر؛
سرفه مداوم؛
ناتوانی در ادرار کردن؛

لازم به ذکر است که احتمال وارد شدن آسیب به اندام های داخل شکمی در جراحی لاپاراسکوپی بسیار کم است. خونریزی و ترشح مایعات نیز ممکن است در صورت سوراخ شدن عضو ممکن است رخ دهد. در این صورت نیاز به جراحی دیگر برای ترمیم آسیب وارد شده است.

عوارض کمتر شایع تر لاپاراسکوپی عبارتند از:

عوارض ناشی از بیهوشی
التهاب دیواره شکم
تشکیل لخته خون که ممکن است به لگن، پا یا ریه برسد.

عمل لاپاراسکوپی را چه پزشکانی انجام می دهند؟

تنها پزشکانی می توانند از تکنیک های لاپاراسکوپی برای جراحی های خود استفاده کنند که دوره های تخصصی لاپاراسکوپی را پشت سر گذاشته اند. معمولا اکثر جراحان عمومی، زنان، ارتوپدی و جراحان لاغری این دوره را پشت سر گذاشته اند.

هزینه عمل لاپاراسکوپی چقدر است؟

یکی از مهم ترین مزایای لاپاراسکوپی به نسبت جراحی لاپاراتومی، هزینه کمتر است. با اینکه تجهیزات لاپاراسکوپی جدیدتر و گران تر است اما به دلیل کوتاه تر شدن مدت زمان بستری، مصرف داروهای کمتر و دوره نقاهت کوتاه تر، هزینه نهایی جراحی بسیار کمتر از جراحی های باز خواهد بود.