عمل بای پس معده برای بیماران دیابتی

پزشکان معتقدند که با کمک روده کوچک بیماران دیابتی، می‌توانند از شر گلوکز اضافی خلاص شده و بای پس را دور بزنند. عمل بای پس معده برای دیابت اغلب علائم آن را بهبود می‌بخشد، حتی قبل از آن‏که بیمار شروع به کاهش وزن کند. اما چرا؟ دکتر Nicholas Stylopoulos، محقق بخش غدد درون‎‌ریز در بیمارستان بوستون، در مصاحبه‌ای بیان می‌کند: «آنچه ما متوجه شدیم این است که راز درمان دیابت پس از عمل بای پس معده، در روده نهفته است. پس از عمل بای پس معده برای بیماران دیابت، روده به مهم‌ترین بافت برای استفاده از گلوکز تبدیل شده و این امر باعث کاهش سطح قند خون می‌شود.»

روده کوچک راه نجات

نحوه کار به این شکل است که پس از جراحی بای پس معده، که یک راه حل معمول کاهش وزن برای افراد چاق است، روده کوچک به‌طور خودکار شروع به تولید مولکولی به نام GLUT-1 می‌کند که به بدن در استفاده از گلوکز کمک می‌کند. دکتر Erini Nestoridi، در مصاحبه‌ای دیگر می‌گوید: «نکته شگفت‌انگیز این است که این مسئله به‌طور طبیعی در روده کوچک بزرگسالان وجود ندارد، بلکه فقط در بدن جنین دیده شده است. احتمالا این اتفاق به این دلیل رخ می‌دهد که روده باید سخت‌تر کار کند تا مواد مغذی را جذب کرده یا غذا را به پایین منتقل کند. همچنین ممکن است به دلیل دور زده شدن معده، غذا مستقیم به روده منتقل شده و باعث این تغییرات می‌شود.»

اگرچه کاهش وزن و بهبود علائم دیابت با هم مرتبط هستند، اما تحقیقات گذشته نشان می‌دهد که عمل بای پس معده برای دیابت حتی قبل از کاهش وزن به رفع بیماری کمک می‌کند.

بای پس معده برای بسیاری به‌معنای بهبود دیابت است

در گزارشی که 7 فوریه 2019 توسط یک پژوهش دانمارکی منتشر شد، از هر 10 نفر مبتلا به دیابت نوع دو، 7 نفر می‌توانند با انجام جراحی بای پس معده دیابت را بهبود بخشند. البته این جراحی لزوما درمانی برای دیابت نوع دو نیست. در برخی از افرادی که بهبود می‌یابند و به نظر می‌رسد که دیگر بیمار نیستند، بیماری می‌تواند عود کرده و دوباره علائم خود را نشان دهد. در این پژوهش 27 درصد از افرادی که در دوره بهبودی بودند، طی پیگیری 5 ساله مجددا دچار بیماری شدند. اما نتایج دیگر نشان می‌دهد که جراحی بای پس معده عوارض مویرگی را تا حدود 50 درصد کاهش می‌دهد. این عوارض شامل مشکلات کلیوی، آسیب عصبی و بینایی هستند.

بای پس معده که Roux-en-Y نیز نامیده می‌شود، شامل کوچک شدن معده و دور زدن بخشی از روده کوچک است. بعد از جراحی بای پس، افراد با غذای کمتری سیر می‌شوند و بدن به همان اندازه کالری جذب نمی‌کند. اگرچه در این مطالعه دلایلی که بای پس معده منجر به بهبود دیابت شود، بررسی نشده است، اما سایر مطالعات نشان داده‌اند که کاهش وزن یکی از این عوامل مهم در تاثیر بای پس معده برای دیابت است و محدودیت کالری و تغییرات هورمونی نیز احتمالا نقش دارند.

در تحقیقات دیگری که در دانشگاه واشنگتن صورت گرفت، نشان داد که کاهش وزن پس از جراحی بای پس معده، به‌جای خود جراحی، باعث بهبود متابولیسم مانند بهبود دیابت می‌شود. محققان، بیماران با چاقی شدید مبتلا به دیابت را که تحت عمل بای پس قرار گرفتند و سپس 18 درصد از وزن خود را ار دست دادند، مورد مطالعه قرار دادند. به‌عنوان مثال در بیماری که 250 پوند وزن داشت، این کاهش 45 پوند بود. محققان آن دسته از بیمارانی را که چاق و مبتلا به دیابت بودند و از طریق رژیم غذایی همان مقدار وزن را از دست داده بودند، با این بیماران مقایسه کردند. اعضای هر دو گروه پس از رسیدن به وزن مطلوب، بهبودهای مشابه در متابولیسم مانند کاهش سطح قند خون، عملکرد بهتر انسولین در کبد، کاهش نیاز به انسولین و سایر داروهای دیابت را تجربه کردند. از آنجا که یک گروه تنها از طریق رژیم لاغری به اندازه گروه جراحی این موارد را تجربه کرده بود، محققان نتیجه گرفتند که این پیشرفت‌ها فقط به دلیل کاهش وزن بوده است، نه تغییرات فیزیولوژیکی ناشی از جراحی.

جمع‌بندی بای پس معده برای دیابت

نتایج نشان می‌دهد که عمل بای پس معده دیابت را با کاهش وزن بهبود می‌بخشد. هیچ تفاوتی در کاهش داروهای دیابت یا میزان بهبود دیابت بین بیماران عمل کرده و افرادی که وزن خود را از طریق رژیم از دست داده‌اند، وجود ندارد. با این حال هنوز هم عمل بای پس معده یکی از جراحی‌های محبوب برای این مشکل است. در این روش، جراح به روش لاپاراسکوپی کار می‌کند که از معده به اندازه یک توپ پینگ پنگ کیسه‌ای ایجاد کرده که مستقیما به روده کوچک متصل است و قسمت بالای روده کوچک را دور می‌زند.

عمل بای پس معده دکتر شمس

یکی از پزشکان در حوزه لاپاراسکوپی دارای مدرک فوق تخصص، آقای دکتر سعید شمس است که سابقه انجام 1500 عمل جراحی چاقی در بیمارستان‌های آتیه، لاله، رسول اکرم، نیکان و فرهیختگان را دارد. ایشان عضو جامعه جراحان چاقی کشور، جامعه بین‌المللی جراحان چاقی و جامعه جراحان ایران است. از دیگر سوابق ایشان می‌توان فلوشیپ فوق تخصصی جراحی چاقی، فلوشیپ فوق تخصصی جراحی لاپاراسکوپیک، فلوشیپ فوق تخصصی جراحی دیابت و متابولیک و بورد تخصصی جراحی عمومی بهترین جراح اسلیو را نام برد. عمل بای پس معده دکتر شمس به روش لاپاراسکوپیک انجام می‌شود.

عمل بای پس معده برای دیابت دکتر سعید شمس می‌تواند راه چاره شما باشد؛ اما پیش از هر تصمیمی باید با خود ایشان مشورت کنید تا بهترین روش درمان دیابت با عمل لاغری را به شما پیشنهاد کنند.

مزایا و معایب

به‌طور کلی جوانب مثبت و منفی عمل بای پس معده شامل موارد زیر است:

عمل بای پس میزان غذایی را که معده می‌تواند تحمل کند و میزان جذب کالری را، کاهش می‌دهد.

در این جراحی، عبور غذا از معده محدود می‌شود که این امر باعث کاهش مصرف غذا می‌گردد.

بعد از این جراحی افراد برای کاهش وزن باید برنامه غذایی کم کالری را دنبال کنند.

جراحی کاهش وزن ممکن است با تغییر سطح هورمون‌های روده و همچنین سرعت بخشیدن به کاهش وزن، کنترل قند خون را بهبود بخشد. همچنین ممکن است تعادل میکروب‌ها در سیستم هضم را از راه های مفید تغییر دهد.

در آخر

با تمام این توضیحات همچنان تحقیقات بیشتری درباره این جراحی لازم است و پزشکان زیادی مشغول مطالعه درباره اثرات کاهش وزن برروی دیابت هستند. با این حال افرادی که مبتلا به دیابت نوع دو و چاقی مرحله دو یا سه هستند باید درباره این جراحی با پزشک خود صحبت کنند. اگر کنترل دیابت یک فرد بعد از تمام تلاش‌های پزشکی و مدیریت سبک زندگی، باز هم دشوار باشد، منطقی‎‌ترین روش عمل جراحی است.

اگر سوالی در زمینۀ تاثیر بای پس معده برای دیابت دارید لطفاً همین‌جا مطرح کنید تا پاسخ مناسب را از دکتر شمس دریافت کنید.