دلایل بازگشت وزن بعد از عمل لاغری چیست؟
بازگشت وزن بعد از عمل لاغری!! این یک کابوس وحشتناک برای افرادی است که قصد انجام جراحی لاغری دارند. حق دارید اینکه بعد از کلی استرس، هزینه، درد، رعایت رژیم غذایی و … به سختی وزنی که کم کرده اید برگردد واقعا سخت است! اما دلایل بازگشت وزن بعد از عمل لاغری چیست؟ آیا احتمال بازگشت وزن بعد از عمل اسلیو، بای پس و … زیاد است؟
در این نوشتار با دکتر سعید شمس جراح لاغری و لاپاراسکوپی همراه باشید تا به بررسی دلایل بازگشت وزن بعد عمل چاقی و روش های جلوگیری از بروز این مشکل بپردازیم.
اگر زمان کافی برای مطالعه این نوشتار را ندارید می توانید توضیحات دکتر سعید شمس درباره نگرانی بابت بازگشت وزن بعد از جراحی لاغری را بشنوید:
دلایل بازگشت وزن بعد از عمل لاغری
عدم انتخاب جراح متبحر و با تجربه
صلاحیت جراح لاغری، امکانات و پرسنلی که در اختیار دارد نقش فراوانی در بالا بردن ضریب موفقیت عمل چاقی ایفا می کند. اشتباهات پزشکی در غربالگری عمل چاقی یا اشتباهات جراحی می تواند منجر به عوارض شدید یا مرگ شود!
تجربه ثابت کرده است که یکی از بزرگترین خطرات جراحی های چاقی، ناتوانی بسیاری از پزشکان غیر متخصص و کم تجربه در برآوردن نیازهای بیمارانی است که دچار عوارض می شوند. همچنین احتمال خطا برای این دسته از پزشکان در میزان برداشتن معده در طی جراحی چاقی نیز وجود دارد.
در واقع یکی از دلایل بازگشت وزن بعد از عمل اسلیو این است که جراحان در طول عمل ممکن است بخشی از معده را که حاوی گرلین، هورمون تولید کننده گرسنگی است، خارج نکنند و همین موضوع باعث احساس گرسنگی همیشگی، خوردن بیش از حد غذا و در نهایت بازگشت وزن بعد از عمل اسلیو شود.
دیگر مشکلاتی که در پی عدم انتخاب پزشک خوب که جهت انجام عمل چاقی برای بیمار به وجود می آید، عبارتند از:
- عدم تشخیص به موقع نشت اتصالات روده پس از آناستوموز: هنگامی که جراح در طی عمل بای پس، روده را به معده متصل می کند، محل اتصال جراحی آناستوموز نامیده می شود. اگر این محل کامل مهر و موم نشود و مایع از روده نشت کند، نشت آناستاموز اتفاق می افتد. مایعات حاوی باکتری از دستگاه گوارش به داخل شکم نشت می کند و می تواند باعث عفونت جدی و تشکیل آبسه شود.
- پریتونیت (التهاب صفاق): پریتونیت پس از جراحی چاقی یک عارضه جدی است که معمولاً به دلیل نشت آناستوموز ایجاد می شود. پریتونیت التهاب موجود در غشای شفاف و صاف است که حفره و اندام های داخل شکم را پوشش می دهد. پریتونیت معمولاً با آنتی بیوتیک و در بعضی موارد با جراحی درمان می شود. در صورت عدم درمان این مشکل می تواند منجر به عفونت شدید در سراسر بدن شود.
- سپسیس (عفونت خون): شایع ترین علت سپسیس، نشت پس از عمل لاغری است. اگر بیمار «سپتیک» شود، احتمالاً در وضعیت فشار خون پایین به نام «شوک» قرار خواهد گرفت. شوک سپتیک می تواند منجر به عوارض جدی شود که بر کلیه ها، ریه ها، مغز و شنوایی تاثیر می گذارد و حتی می تواند منجر به مرگ بعد از عمل اسلیو، بای پس و … شود. تنفس سریع همراه با پایین آمدن اکسیژن در خون امکان دارد علامت سپسیس زودرس ناشی از نشت آناستوموز در محل اتصال باشد.
- عدم تشخیص آمبولی ریه: آمبولی ریه یکی از علل اصلی مرگ و میر پس از جراحی چاقی است. آمبولی بعد از عمل اسلیو و سایر جراحی های لاغری زمانی رخ می دهد که یک لخته خون در پا ایجاد شده و به ریه ها سرایت می کند. گاهی اوقات آمبولی ریه باعث مرگ ناگهانی می شود، اما در اغلب موارد بیماران دچار تنگی نفس ناگهانی و درد قفسه سینه می شوند.
وظیفه جراحان و کارکنان است که به بیمار در مورد علائم یا عوارض پس از عمل آموزش دهند. بنابراین عدم انتخاب پزشک خوب، تشخیص زودهنگام این عوارض را به تعویق می اندازد و در این حالت توجه دقیقی به جزئیات نمی شود.
همچنین پزشکان موظف هستند بهبودی بیماران خود را پس از عمل تحت نظر داشته باشند و شکایات بیماران خود را جدی بگیرند. فراموش نکنید که عدم تشخیص و درمان عوارض عمل اسلیو، بای پس و … می تواند منجر به آسیب دائمی یا مرگ شود.
انتخاب اشتباه نوع جراحی لاغری
هنگامی که می اندیشید که بهترین روش جراحی لاغری کدام است؟ پاسخ کوتاه این است که با پزشک خود صحبت کنید.
هر نوع جراحی کاهش وزن دارای مزایا و معایب خاص خود است و در واقع این جراح متخصص لاغری است می تواند با توجه به تاریچه پزشکی، سبک زندگی، وزن و سن شما بهترین روش را انتخاب کند.
بنابراین هیچ جراحی کاهش وزن بهتر یا بدتری وجود ندارد و معیار اصلی این است که، کدام جراحی برای بدن و اهداف کاهش وزن شما بهترین کارایی را دارد.
با این حال مسئله ای که می تواند به فرآیند تصمیم گیری کمک کند این است که تحقیقات خود را در مورد جراحی های موجود انجام دهید، تا بتوانید تأثیر آنها بر زندگی را با تیم جراحی کاهش وزن خود به طور کامل در میان بگذارید.
قبل از اینکه بتوانید کاندیدای مناسب جراحی چاقی شوید، باید شرایط زیر را داشته باشید، از جمله:
- BMI 40 یا بیشتر
- BMI 35 تا 39.9 با مشکلات سلامتی مرتبط با وزن، از جمله فشار خون بالا، دیابت نوع 2، یا آپنه خواب شدید.
برای محاسبه bmi خود اطلاعات مربوط به وزن و قد خود را وارد برنامه زیر کنید:
جراح ممکن است شما را بر اساس عوامل دیگری نیز رد صلاحیت کند، مانند شرایط سلامتی که نوع جراحی را برای شما ناامن می کند. به هرحال با توجه به آنچه که در قسمت قبل گذشت می توان اذعان کرد که عدم انتخاب پزشک خوب می تواند، به انتخاب اشتباه عمل لاغری و دیگر عوارض بیان شده منجر شود.
عدم رعایت مراقبت های بعد از عمل
مراقبت های بعد از عمل بای پس، اسلیو و سایر انواع جراحی لاغری بسیار مهم است و بهبودی پس از جراحی چاقی برای هر فردی متفاوت است.
پس داشتن انتظارات واقع بینانه و زمان دادن به خودتان برای بهبودی، به شما کمک می کند تا با سبک زندگی جدید بر اساس کاهش وزن جدید سازگار شوید. شما به تغذیه سالم و تناسب اندام و روابط مثبت نیاز دارید تا به دستیابی و حفظ اهداف کاهش وزن کمک کند.
حال این سوال مطرح است که عدم رعایت مراقبت های بعد از عمل اسلیو، بای پس و … چه پیامدهایی در پی دارد؟ در پاسخ باید گفت که موفقیت یک عمل چاقی در زمان ترخیص نامشخص است؛ زیرا:
- کاهش وزن پس از اسلیو گاسترکتومی عموماً در یک دوره 18-12 ماهه اتفاق می افتد.
- در حالی که کاهش وزن پس از بای پس معده در 18 تا 24 ماه بعد از جراحی رخ می دهد.
در کل متخصص تغذیه بر اهمیت انتخاب مواد غذایی مناسب به منظور حفظ یک رژیم غذایی متعادل و پرهیز از مایعات پر کالری و غذاهای نرم که می توانند عملکرد شما را تضعیف کنند، تأکید می کند.
به یاد داشته باشید که در صورت مصرف بیش از حد کالری، هر نوع جراحی چاقی بی اثر می شود و در واقع یکی از دلایل بازگشت وزن بعد از عمل لاغری می تواند همین موضوع باشد.
بنابراین عدم رعایت مراقبت های بعد از عمل می تواند تمامی زحمات و سختی های متحمل شده جهت کاهش وزن را بی اثر کرده، و مجدداً فرد وارد دور باطل رژیم غذایی نامناسب و افزایش وزن شود.
ویزیت های بعد از جراحی چاقی برای کمک به تشخیص کمبود ویتامین و آهن، در مراحل اولیه کاهش وزن شما ضروری است تا بتوان درمان مناسب را انجام داد. اگر بازدیدهای منظم برنامه ریزی شده و آزمایشات خون پس از عمل را از دست بدهید، در نهایت می توانید دچار کمبود ویتامین، مواد معدنی و یا حتی بازگشت وزن شوید.
بنابراین عدم رعایت مراقبت های بعد از عمل لاغربی، بیمار را از دو جهت سوء تغذیه و کمبود مواد مغذی و همچنین افزایش مجدد وزن تهدید می کند.
ورزش نکردن
برای بررسی این مسئله مهم که رابطه ورزش نکردن و افزایش مجدد وزن چیست باید به این قضیه از منظر دیگری نگاه کرد تا به پاسخ پرسش مطرح شده، دست یافت.
به همین دلیل ابتدا نگاهی داریم به مزایای ورزش کردن بعد از عمل چاقی که عبارتند از:
- حفظ کاهش وزن؛
- افزایش متابولیسم بدن؛
- کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی و برخی از انواع سرطان ها؛
- افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس؛
- کمک به توسعه و حفظ قدرت، استقامت و توان عضلانی؛
- ارتقای ثبات مفصل، استحکام و یکپارچگی استخوان؛
- کمک به توانایی شما برای انجام فعالیت های روزمره زندگی؛
- بهبود خاصیت ارتجاعی پوست شما؛
- بهبود خلق و خوی شما، کاهش استرس و اضطراب؛
- بهبود سلامت کلی، رفاه و دیدگاه ذهنی شما؛
علاوه بر موارد فوق تحقیقات نشان داده است بیمارانی که بعد از عمل چاقی سه بار یا بیشتر در طول هفته به مدت حداقل 30 دقیقه ورزش می کنند، 12 درصد از وزن اضافی خود را در مدت شش ماه از دست می دهند.
بنابراین با توجه به مزایای فعالیت بدنی بعد از عمل چاقی و استناد به تحقیقات انجام شده یکی از دلایل بازگشت وزن بعد از عمل لاغری، نداشت تحرک بدنی و ورزش نکردن است. اگر بلافاصله پس از جراحی روی ورزش تمرکز نکنید، قطعا از مزایای آن بهره مند نخواهید شد. همچنین با افزایش تدریجی وزن، ظرفیت شما برای ورزش کردن به طور چشمگیری کاهش می یابد و این وضعیت هفته به هفته وخیم تر می‌شود.
آیا بعد از عمل اسلیو معده دوباره چاق می شویم؟
افزایش وزن پس از عمل اسلیو معده در سال اول بسیار غیرمعمول است، به شرطی که بیماران از توصیه ها و راهنمایی های پزشک خود پیروی کنند. با این حال، افزایش کمی وزن پس از سال اول، دور از انتظار نیست.
میانگین کاهش وزن برای یک فرد 100 کیلوگرمی در سال اول 30 کیلوگرم خواهد بود. مطالعات نشان داده است که اگر تغییرات وزنی این فرد را در یک دوره 20 ساله دنبال کنیم، این احتمال وجود دارد که وزن او در مدت 20 سال 80 کیلوگرم شود یا به عبارت دیگر، انتظار داریم که بیماران در دراز مدت حدود 10 درصد وزن خود را به دست آورند.
با این حال بیمارانی که پس از عمل اسلیو معده وزن قابل توجهی اضافه می کنند، می تواند به یکی از دو دلیل زیر باشد:
- مشکلات و خطای پزشکی: ممکن است مشکلی در عمل وجود داشته باشد یا مشکلات پزشکی دیگری که باعث افزایش وزن شما می شود.
- عدم رعایت نکات مراقبتی: بیمار ممکن است ناآگاهانه کارهای اشتباهی مانند خوردن میان وعده یا مصرف غذاهای ناسالم و پرکالری انجام دهد. داشتن مشکل در حفظ تغییرات سبک زندگی، غذا خوردن شبانه یا احساسی و عدم شرکت در معاینات منظم از جمله مواردی هستند که در این دسته قرار می گیرند.
آیا بعد از عمل بای پس دوباره چاق می شویم؟
نکاتی بعد از جراحی بای پس معده وجود دارد که عدم رعایت آنها باعث افزایش وزن می شود؛ یکی از اینها نوشیدن و خوردن همزمان است. برای بیماران بای پس، نوشیدن در حین غذا خوردن می تواند به معنای شستن سریع تر غذا از طریق معده باشد؛ این امر به معنای از دست دادن محدودیت مورد نظر و کاهش احساس سیری می باشد.
همچنین این عادت غلط به دلیل افزایش سرعت تخلیه معده می تواند منجر به سندرم دامپینگ شود. پس اگر به عادات سالم پایبند نباشید، می توانید وزن خود را دوباره به دست آورید و این مشکل به این معنی است که کالری های غیرضروری بیشتری را مصرف می کنید.
از جمله سایر دلایل بازگشت وزن بعد از عمل بای پس عبارتند از:
- به موازات این مورد قطع ورزش به این معنی است که شما مزایای سلامتی حاصل از ورزش بعد از عمل بای پس را نیز از دست می دهید.
- حتی نوشیدن منظم نوشیدنی های گازدار می تواند باعث کشش غیر قابل برگشت کیسه معده شود.
- عوامل استرس زا و شرایطی مانند افسردگی و تغییرات خودسرانه در مصرف داروها نیز ممکن است به افزایش وزن و چاقی مجدد پس از عمل بای پس شود.
